Instytut Nauk o Sztuce, jako samodzielna jednostka naukowo-badawcza, został utworzony w 2019 roku w wyniku połączenia dwóch dotychczas istniejących Instytutów: Historii sztuki (od 1945 r.) i Muzykologii (od 1956 r.). Instytut prowadzi działalność naukową w obszarach: historia sztuki i muzykologia. W ramach każdego z nich podejmowane są zagadnienia związane z szeroko rozumianą kulturą polską i europejską oraz jej wytworami, ze szczególnym uwzględnieniem aspektu religijnego. Takie ukierunkowanie identyfikuje ośrodek i wpisuje prowadzone badania w misję Uniwersytetu.
Decyzją z dnia 20 stycznia 2023 r. Minister Edukacji i Nauki, przyznał Katolickiemu Uniwersytetowi Lubelskiemu Jana Pawła II kategorię naukową A w dyscyplinie nauki o sztuce.
Tematy badawcze w obszarze HISTORII SZTUKI to m.in:
- Artyści polscy w Wiedniu na przełomie XIX/XX wieku
- Ikonografia chrześcijańska
- Ikonografia polityczna czasów nowożytnych
- Kultura artystyczna Lublina od XVI do XXI wieku
- Kultura i sztuka obszaru Półwyspu Apenińskiego
- Mecenat artystyczny czasów nowożytnych
- Mecenat magnacki w Polsce od XVI do XVIII wieku
- Polska sztuka lat 60. i 70.; twórczość Zbigniewa Makowskiego; malarstwo akademickie; malowane kurtyny teatralne; twórczość Henryka Siemiradzkiego
- Polska sztuka lat 60-80. XX wieku; współczesne praktyki artystyczne w ramach takich kategorii, jak „white cube”, „archiwum”, „architektura pamięci”, „obecność”, „zwrot performatywny”
- Programy ideowe w sztuce polskiej od XVI-XVIII wieku
- Rola sztuki w doświadczeniu religijnym, rola sztuki w doświadczeniu mistycznym
- Sztuka polska dwudziestolecia międzywojennego
- Tradycja łacińska i bizantyńska w sztuce średniowiecznej Europy
- Twórczość Adama Marczyńskiego z Grupy Krakowskiej; rzeźba w przestrzeni publicznej i zjawiska na pograniczu dyscyplin
- Wizualizacja konfliktów politycznych w Polsce XVIII wieku
- XIX-wieczne kolekcje późnoantycznych tkanin z Egiptu
Przedmiotem badań MUZYKOLOGICZNYCH są m.in.:
• Gregoriańska i postgregoriańska monodia liturgiczna w Polsce w średniowiecznych źródłach muzyczno-liturgicznych
• Polifonia religijna
• Paleografia muzyczna
• Geneza i rozwój polskiej tradycji muzycznej
• Wybrane problemy współczesnej polskiej muzyki kościelnej
• Religijna kultura muzyczna XVII-XXI wieku w różnorodnych jej przejawach (m.in. kolegia rorantystów wawelskich, historia i repertuar kapeli wokalno-instrumentalnej krakowskiej katedry, życie muzyczne klasztorów funkcjonujących w dawnym Krakowie)
• Historia organów i organistów na obszarze południowej i wschodniej Polski
• Badania inwentaryzacyjne i analiza struktury brzmieniowej organów oraz akustyki wnętrz
• Badania nad ludową pobożnością w aspekcie muzycznym i antropologicznym
• Kod muzyczny tradycyjnej obrzędowości
• Twórczość kompozytorów polskich na emigracji
• Badania analityczne francuskojęzycznych traktatów muzycznych
Instytut Nauk o Sztuce wydaje recenzowane czasopismo naukowe "Roczniki Humanistyczne" (osobny zeszyt dla każdego z obszarów) indeksowane w bazie Web of Science, trzy serie wydawnicze: "Fontes Polyphoniae Ecclesiae" i "Renovatio Antiquitatis" poświęcone źródłom muzycznym oraz "Studia Organologica" obejmujące problematykę zabytkowych organów. Pracownicy dyscypliny uczestniczą aktywnie w życiu naukowym miasta i regionu, przygotowują konferencje oraz biorą udział w ogólnopolskich i międzynarodowych sesjach naukowych.
Przy INoS istnieje Oddział Lubelski Polskiej Sekcji RISM (Répertoire Internationale des Sources Musicale), którego zadaniem jest systematyczne katalogowanie źródeł polskiej muzyki religijnej.
Instytut współpracuje z ośrodkami naukowymi w kraju i za granicą, m.in. z Podkarpackim Uniwersytetem Narodowym im. Wasyla Stefanyka na Ukrainie, Katedrą Sztuki na Wydziale Pedagogiki Katolickiego Uniwersytetu na Słowacji i Hochschule für katholische Kirchenmusik und Musikpädagogik w Regensburgu. Instytut Nauk o Sztuce KUL jest partnerem akademickiej sieci CEEPUS (Central European Exchange Program for University Studies) w zakresie muzykologii
Ostatnia aktualizacja: 23.01.2025, godz. 11:15 - Urszula Jankiewicz-Dzierżak