Blue Monday to manipulacja

- Blue Monday, przypadający na trzeci poniedziałek stycznia, związany jest z mitem, że istnieje coś, co można określić jako najbardziej depresyjny dzień w roku. Jest to bzdura i to bardzo szkodliwa – stwierdza mgr Anna Jankowska, psycholog, psychotraumatolog. – Co więcej, Blue Monday staje się częścią pewnych kampanii marketingowych i społecznych, przez co wiele osób naprawdę odczuwa w tym dniu spadek nastroju i radości. To coś na zasadzie samospełniającej się przepowiedni — ludzie zaczynają w to wierzyć i nieświadomie sami wprowadzają się w taki humor.

Czy Blue Monday naprawdę istnieje?

Autorem terminu Blue Monday (z ang. przygnębiający poniedziałek) jest psycholog z Cardiff University – Cliff Arnall. Za pomocą skonstruowanego przez siebie wzoru matematycznego, w którym uwzględnione są czynniki takie jak pogoda, dług, miesięczne wynagrodzenie, czas od Bożego Narodzenia, niedotrzymywanie postanowień noworocznych, poziom motywacji czy poczucie konieczności podejmowania działań, wylicza się stan zdrowia psychicznego.

Wzór Arnalla pozbawiony jest sensu z wielu powodów. Przede wszystkim, niektóre wymienione we wzorze jednostki, takie jak pogoda lub niedotrzymywanie postanowień noworocznych, są trudne, jeśli w ogóle możliwe do zmierzenia. Po drugie, nie sposób zmierzyć ich z powodu niezgodności tych jednostek.

Środowisko naukowe zdecydowanie potępiło “odkrycie” Arnalla i cały koncept Blue Monday jako dnia, który da się wyznaczyć za pomocą irracjonalnego wzoru. Blue Monday za brak naukowych podstaw zanegował m.in. Ben Goldacre, znany krytyk pseudonauk.

A zatem jak traktować Blue Monday?

- Przede wszystkim warto mieć na uwadze fakt, że Blue Monday to niepotwierdzony naukowo, sztucznie obliczany dzień — mówi mgr Anna Jankowska. — Ten poniedziałek nie będzie żadnym wyjątkowym, najbardziej depresyjnym dniem w roku. Będzie to dzień jak każdy inny.
Należy też pamiętać, że różne czynniki, takie jak przykładowo poświąteczny powrót do pracy, szkoły lub na studia, długość dnia czy obciążone konto bankowe po świętach, może negatywnie wpływać na nasze samopoczucie. Warto obserwować stan swojego zdrowia psychicznego cały czas.

Co zrobić, by nie odczuć najbliższego poniedziałku jako Blue Monday?

Psycholog Anna Jankowska apeluje: Zadbajmy o naszą aktywność fizyczną, najlepiej na świeżym powietrzu. Starajmy się nie izolować od ludzi, przebywajmy wśród bliskich, którzy nas wspierają i wprawiają w dobry nastrój. Angażujmy się w aktywności wszelkiego rodzaju, które sprawiają nam przyjemności. Warto się także obserwować. Jeśli czujemy, że nasze codzienne i ulubione czynności nie sprawiają nam już takiej samej przyjemności, odczuwamy od jakiegoś czasu utrzymujący się brak chęci do działania czy chociażby wstawania lub czujemy się po prostu źle, trwa to już dłuższy czas i nas to niepokoi — nie bójmy się zwrócić o pomoc do psychologa.

W ramach Centrum Aktywizacji Osób z Niepełnosprawnością Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II studenci, doktoranci i pracownicy KUL mogą skorzystać z bezpłatnych konsultacji psychologicznych. Spotkania odbywają się w formie stacjonarnej w pokoju 123 w Konwikcie lub zdalnie przez platformę MS Teams. Na konsultacje można się zapisać mailowo, pod adresem: psycholog@kul.pl

Piotr Artysiewicz/KUL