PRZEGLĄD PRAWNO-EKONOMICZNY
Nr 24 (3/2013) lipiec - sierpień - wrzesień 2013
SPIS TREŚCI
Artykuły
Janusz Luty - Status prawny garaży we wspólnotach mieszkaniowych. . . 7
Artykuł stanowi jeszcze jedno spojrzenie na problem lokali we wspólnotach mieszkaniowych. Tym razem został omówiony problem statusu prawnego lokali. Artykuł został podzielony na trzy części, w których każda ma na celu przybliżenie istoty prezentowanego zagadnienia. Na zakończenie autor wskazuje, iż status prawny garażu nie jest jednolity i zależy od wielu czynników.
Mirosław Romański - Antykościelne prawodawstwo w Polsce 1945–1956 . . . 17
W analizowanym okresie restrykcyjnej polityki stalinowskiej w Polsce wobec Kościoła katolickiego, władze państwowe podejmujące walkę przy pomocy aktów prawnych, wydały ich 12, czyli średnio jedno zarządzenie na rok. Świadczy to o stylu działania i o stosunku władz do hierarchii kościelnej. Walkę z Kościołem realizowano praktycznie na każdej płaszczyźnie: finansowej, obsadzania stanowisk kościelnych, wydawniczej, stowarzyszeń, ograniczaniu stanu posiadania Kościoła, a także ingerowaniu w kwestie nauczenia religii i kwestie światopoglądowe. Po 1956 r. Biuro Polityczne KC PZPR w mniejszym stopniu angażowało Sejm do uchwalania ustaw odnoszących się do Kościoła katolickiego, a wieloma kwestiami obarczało bezpośrednio rząd, a za jego pośrednictwem poszczególnych ministrów. Działania te miały potwierdzić, że aparat partyjny chciał mieć bezpośrednią kontrolę nad wszelakimi decyzjami wobec Kościoła podejmowanymi przez władze.
Katarzyna Jachymska - Służebność przesyłu w prawie polskim w okresie powojennym…27
Zagadnienie instytucji służebności przesyłu jako novum legislacyjne rozważane jest w polskim piśmiennictwie prawniczym przede wszystkim na gruncie nowelizacji Kodeksu Cywilnego z 30 maja 2008r. W przedmiotowej publikacji poddaje się pod ocenę regulacje prawne oraz wybrane, w mojej ocenie najważniejsze rozwiązania jurysdykcyjne, które kształtowały polski model służebności przesyłu, począwszy od okresu powojennego, do chwili obecnej. Tym właśnie zagadnieniom, uwzględnieniem projektu przyjętego przez rząd w listopadzie 2011r. dotyczącego nowelizacji Kodeksu cywilnego w kwestii służebności przesyłu, poświęcona jest niniejsza publikacja. Służebność przesyłu stanowi nową nazwaną instytucję prawa cywilnego, która została przyjęta do Kodeksu cywilnego nowelizacją z 30 maja 2008r. W istocie natomiast zauważyć należy, że wprowadzona instytucja jedynie usankcjonowała istniejącą praktykę ustanawiania służebności gruntowej, która dotychczas określana była jako „służebność polegająca na prawie posadowienia linii przesyłowej”. W rozdziale drugim, wybrane regulacje prawne i ich współzależności funkcjonujące w polskim systemie prawnym od 1946r. do chwili obecnej zostały przedstawione. W trzeciej części, autor skupił się na przesłankach ustanowienia służebności przesyłu jako instytucji ograniczonego prawa rzeczowego. W reasumpcji, wnioski - w zakresie aktualnej regulacji instytucji służebności przesyłu jak również projekt nowelizacji instytucji przesyłu przyjęty przez Radę Ministrów w listopadzie 2011r. - zostały zaprezentowane, z uwzględnieniem akcesji Polski do Unii Europejskiej 1 maja 2004r.
Artur Lis - Świadectwa kultury prawnej w Polsce do 1320 roku. . . 44
Źródłem poznania dawnego prawa Polski piastowskiej są Księga henrykowska i Księga elbląska. Pierwsza nie jest spisem prawa, lecz daje opis jego funkcjonowania, oprócz dokładnego przedstawienia rozwoju majątku klasztornego, przekazuje informacje o ówczesnym prawie do ziemi poszczególnych grup jej dzierżycieli. Z kolei Najstarszy Zwód Prawa Polskiego tzw. Księga elbląska – jest spisem prywatnym dokonanym przez nieznanego pisarza. Kronika polska Galla Anonima oraz Kronika polska Wincentego Kadłubka to źródła narracyjne. Kroniki te są nie tylko podstawowymi źródłami historycznymi ale również świadectwem kultury prawnej Polski piastowskiej.
Sławomir Zwolak - Istnienie Senatu w Polsce. . . 56
Senat jest od wieków zakorzeniony w Polskim systemie ustrojowym. Powołany do istnienia w 1989 r. w wymiarze politycznym, był ważną koncesją udzieloną na rzecz opozycji, który miał balansować wybrany w niedemokratycznej procedurze Sejm. Od początków był wiązany z symbolem suwerenności Rzeczypospolitej. Równocześnie restytucja Senatu dokonana została bez pomysłu na jego funkcjonowanie, która zrodziła wątpliwości co do samego istnienia, jego miejsca i roli. Obecnie najczęściej powoływanym argumentem na rzecz istnienia Senatu jest jego rola w procesie stanowienia prawa. Niestety brak szczegółowym badań empirycznych i analiz przepisów nie pozwalają z całą stanowczością zweryfikować tezy o potrzebie istnienia Senatu. Na przestrzeni ostatnich kilku lat, zostały zarysowane dodatkowe kompetencje Senatu, które wpływają na jego podmiotowość tj. udział w sprawach z zakresu UE, rozpatrywanie petycji obywateli oraz korzystanie z inicjatywy ustawodawczej nastawionej na porządkowanie systemu prawnego poprzez dostosowanie prawa do wyroków Trybunału Konstytucyjnego.
Benedykt Puczkowski, Marta Bylińska - Ekonomiczna efektywność prawa w sprawach karnych. . . 75
Analiza ekonomiczna prawa jest zagadnieniem poruszanym zarówno w środowisku prawniczym jak i wśród ekonomistów i jest istotnym zagadnieniem związanym z oceną efektywności prawa. W artykule mówiono zagadnienia ekonomicznej analizy prawa oraz wpływ i skutki ekonomizacji prawa na jego efektywność. Weryfikację hipotezy, że niektóre sprawy karne prowadzone przez sądy w Polsce są nieefektywne, przeprowadzono na podstawie kosztów poniesionych w postępowaniu karnym. Analizie poddano trzy case study z materiału badawczego zebranego na podstawie akt sądowych. Na podstawie wyników z przeprowadzonej analizy wyciągnięto wnioski na temat efektywności prawa karnego.
Joanna Główka - Statutu banku spółdzielczego – regulacje prawne, cz. I. . . 88
Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej części autorka przedstawia reguły interpretacyjne dotyczące sposobów wykładni postanowień statutu oraz wykładni wzorców umownych w statucie. W drugiej części autorka wskaże regulacje prawne w przypadku zmiany statutu oraz zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego na zmianę statutu w związku ze zmianą obszaru działalności banku spółdzielczego.
RECENZJE
Artur Lis - „Leksykon prawa wyznaniowego. 100 podstawowych pojęć, pod red. Artura Mezglewskiego. . .97
SPRAWOZDANIA
Filip Ciepły - Sprawozdanie z Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Sztuka czy bluźnierstwo? Wolność w sztuce a obraza uczuć religijnych”. . . 101
Ostatnia aktualizacja: 13.01.2015, godz. 19:44 - Filip Ciepły