Studia w zakresie prawa kanonicznego mają w KUL ponad 90-letnią historię. Prowadzone są nieprzerwanie od chwili powstania Uniwersytetu w 1918 r. Obecnie w skład Instytutu Prawa Kanonicznego wchodzi 11 Katedr. Kadrę naukową tworzy 20 pracowników, wśród których są wybitni profesorowie nauk prawnych, uczeni z Polskiej Akademii Nauk i specjaliści uznani na forum międzynarodowym, posiadający bogate doświadczenie naukowe i dydaktyczne. Instytut należy do wiodących ośrodków naukowych w zakresie prawa kanonicznego. Wydział posiada uprawnienia do nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego nauk prawnych w zakresie prawa kanonicznego.

Instytut Prawa Kanonicznego posiada Statut zatwierdzony przez Stolicę Apostolską i obowiązujący od 1 października 2008 r., który określa cele i zadania Instytutu. Należy do nich w szczególności: kultywowanie i promowanie nauki prawa kanonicznego; prowadzenie działalności oraz przygotowywanie kadry naukowej i dydaktycznej w zakresie prawa kanonicznego; przygotowanie naukowe i praktyczne pracowników administracji, sądownictwa kościelnego oraz duszpasterstwa parafialnego; prowadzenie zajęć dydaktycznych dla studentów i doktorantów innych kierunków studiów w KUL.