Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego ogłosiło wyniki naboru do Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki w module Dziedzictwo narodowe (konkurs 12). Do konkursu zgłoszono 189 wniosków. Minister zakwalifikował do oceny merytorycznej 128 wniosków.
Wśród nagrodzonych projektów przeznaczonych do dofinansowania znalazło się sześć przygotowanych przez Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, w tym jeden przez naukowców Instytutu Nauk o Sztuce:
„Źródła liturgiczno-muzyczne Opactwa Cystersów w Krakowie - Mogile jako przedmiot badań kultury staropolskiej”
Kierownik: ks. dr hab. Piotr Wiśniewski, prof. KUL
Czas realizacji: 2024 –2029 (48 miesięcy)
Przedmiotem badań są muzykalia przechowywane w Archiwum Opactwa oo. Cystersów w Krakowie-Mogile. Składają się na nie oryginalne, wytworzone przez cystersów, źródła monodii liturgicznej (3 antyfonarze, 4 procesjonały, 1 hymnarz) i polifonii religijnej (37 mszy, 8 cyklów nieszpornych, 15 litanii, 113 arii religijnych i kontrafaktur, 18 offertoriów, 3 pasje oraz pastorelle, kolędy, śpiewy procesyjne, Stabat Mater, psalmy, motety). Tradycja cystersów od początku istnienia zakonu miała na celu odtworzenie liturgii w jej czystej i pierwotnej postaci, opisanej w Regule św. Benedykta, na której opierało się życie mnichów. Szczegółowym działaniom badawczym i edytorskim poddamy utwory muzyki wielogłosowej, jako świadectwa specyfiki kultury muzycznej podkrakowskiego ośrodka Cystersów w Mogile. Planowana edycja będzie więc wyborem repertuaru sakralnego najbardziej wartego upowszechnienia, dotychczas dostępnego tylko w ograniczonej formie źródeł rękopiśmiennych. Wstępne kwerendy pozwalają stwierdzić, że jest to zbiór utworów liturgicznych o dużym potencjale badawczym, zwłaszcza gdy weźmiemy pod uwagę fakt, że liczne z nich zachowały się tylko w ośrodku mogilskim i nie są zupełnie znane w obiegu naukowym i artystycznym. Tematykę określa użytkowy charakter kompozycji wykonywanych podczas celebracji liturgicznych przez miejscowych muzyków, duchownych i świeckich, o różnym stopniu artystycznego wykształcenia. Zgromadzone w archiwum cysterskim zbiory dostarczają wiedzy na temat charakteru kultury i poziomu artystycznego środkowoeuropejskiego opactwa w Mogile jako ośrodka reprezentatywnego dla staropolskiej kultury muzycznej w zestawieniu z innymi europejskimi centrami religijnej kultury muzycznej. W ten sposób udokumentowane zostanie dziedzictwo narodowe w zakresie religijnej kultury muzycznej. Celem badań jest zdobycie kompletnej wiedzy na temat tworzonej w ciągu stuleci własnej muzyki religijnej w Opactwie cysterskim w Mogile.
Ostatnia aktualizacja: 27.02.2024, godz. 09:13 - Urszula Jankiewicz-Dzierżak