Prof. dr hab. Zenon Leszczyński

1931-2022

9 kwietnia 2022 r. w wieku 90 lat zmarł w Warszawie prof. dr hab. Zenon Leszczyński, wybitny polski językoznawca – badacz polszczyzny dawnej i współczesnej, geograficznego zróżnicowania języka polskiego, tabu językowego. Autor 130 prac naukowych, w tym 3 książek, z różnych obszarów badań nad językiem polskim na szerokim tle słowiańskim. Współtwórca Małego atlas gwar polskich, najważniejszego dzieła z zakresu badań nad geografią lingwistyczną w II poł. XX wieku. Wychowawca wielu pokoleń studentów w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim oraz w Uniwersytecie w Białymstoku. Promotor prac magisterskich i doktorskich. Członek Komitetu Językoznawstwa PAN (komisje: Dialektologiczna i Poprawności Językowej), Rady Języka Polskiego (od chwili jej powołania), Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego, Polskiego Towarzystwa Językoznawczego oraz Towarzystwa Naukowego KUL.

Zenon Leszczyński urodził się 21 grudnia 1931 r. w Drohiczynie. Po maturze rozpoczął studia polonistyczne w KUL. W maju 1954 r. otrzymał magisterium na podstawie pracy Fleksja pierwszego pisarza Biblii królowej Zofii przygotowanej pod kierunkiem prof. Tadeusza Brajerskiego. Jeszcze jako student rozpoczął pracę dydaktyczną – w semestrze letnim roku akad. 1953/54 prowadził zajęcia dydaktyczne w KUL (Katedra Języka Polskiego) jako stypendysta. Po studiach pracował w Pracowni Atlasu i Słownika Gwar Polskich Zakładu Językoznawstwa PAN w Krakowie. Doktoryzował się w 1965 r. na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie na podstawie rozprawy Kierunki zmian w grupach spółgłoskowych: Gwarowe grupy z j na tle polszczyzny ogólnej, przygotowanej pod kierunkiem prof. Witolda Taszyckiego. Stopnień doktora habilitowanego otrzymał w 1977 r. także w Uniwersytecie Jagiellońskim na podstawie rozprawy Kierunki zmian w grupach spółgłoskowych Sr oraz rS w świetle geografii językowej. W Krakowie mieszkał i pracował do 1967 r., kiedy to otrzymał stanowisko adiunkta w Katedrze Języka Polskiego KUL. Kierownikiem Katedry został w 1983 r. Stanowisko docenta objął w 1979 r., profesorem nadzwyczajnym został w 1990 r., a zwyczajnym w 1993. Od 1998 do 2007 r. pracował w Uniwersytecie w Białymstoku. Na KUL-u jeszcze przez kolejne dwa lata akademickie, już na drugim etacie, prowadził zajęcia dydaktyczne.

W naszej pamięci Profesor pozostanie jako rzetelny i niestrudzony badacz polszczyzny, Mistrz i Nauczyciel, człowiek wielkiego serca i ogromnego poczucia humoru.

Bene merenti pax!