W 2024 r., prof. dr hab. Marek Wierzbicki wraz z zespołem badaczy zdobył grant Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki pt. „Mikrohistoria totalitaryzmów. Społeczeństwo polskie pod okupacjami 1939-1948:eksterminacja, eksploatacja, postawy i strategie przetrwania”, w wysokości 1 mln 591 tys. zł. Jest on realizowany w KUL.

   Celem projektu jest zdobycie i poszerzenie wiedzy na temat losów wielonarodowościowego społeczeństwa II Rzeczypospolitej na obszarach prowincjonalnych pod totalitarną okupacją niemiecką i sowiecką oraz w pierwszych latach rządów komunistycznych w Polsce w latach 1939-1948.  Istotnym zagadnieniem będzie też analiza funkcjonowania totalitarnego systemu politycznego (nazistowskiego i komunistycznego-sowieckiego) w warunkach militarnej okupacji, szczególnie na najniższych szczeblach życia społecznego.

Specyfika zaproponowanych badań  polega na  zweryfikowaniu dotychczasowej wiedzy na temat polityki okupantów i postaw obywateli polskich na dotychczas słabo zbadanych obszarach wiejskich i małomiasteczkowych okupowanych ziem polskich poprzez zastosowanie badań wycinkowych tzn. przebadanie tych samych zjawisk i zagadnień w ośmiu wybranych powiatach przy użyciu metod: mikro historycznej, monograficznej i porównawczej. Badania w tym projekcie mają charakter interdyscyplinarny, tzn. wykorzystują metody  i dorobek badawczy nauk humanistycznych i społecznych.

 Efektem projektu będzie wypracowanie oryginalnej metodologii badań w postaci analizy mikrohistorycznej, monograficznej i porównawczej polityki okupantów oraz sytuacji i postaw obywateli polskich w wybranych powiatach   w celu przedstawienia stosunków społecznych i etnicznych na okupowanych obszarach wiejskich i małomiasteczkowych II RP, poprzez napisanie 8 monografii powiatowych, umożliwiających wyciągnięcie wniosków ogólnych na temat sytuacji i postaw społeczeństwa polskiego w czasie II w. św.

Realizacja projektu stworzy impuls do dalszych badań nad polityczną historią społeczną Polski w latach II wojny światowej i okresie tuż powojennym.  Analizy mikro historyczne, politologiczne i socjologiczne zastosowane w tym projekcie  przyczynią się do lepszego rozumienia rzeczywistości państwa totalitarnego (nazistowskiego-niemieckiego oraz sowieckiego) i jego wpływu na sytuację i postawy ludności obszarów okupowanych (relacje władza-społeczeństwo) oraz podjęcia szerszych badań naukowych nad tą problematyką. 

Projekt finansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Nauki w ramach Programu "Narodowy Program Rozwoju Humanistyki"