EN:
Philosophical Models of Immortality in Science Fiction |
|||
Źódło/source: |
Roczniki Filozoficzne, 64 (2016), nr 2 |
||
Strony/pages: | 141-153 |
http://dx.doi.org/10.18290/rf.2016.64.2-8
Streszczenie
Fantastyka naukowa (ang. science fiction, w skrócie – SF) jest często przedstawiana jako gatunek literacki dobrze przystosowany do spekulacji filozoficznej. SF i filozofia dzielą zainteresowanie kwestią nieśmiertelności, a ich ujęcia tego tematu można zestawić i porównać. Proponujemy tutaj zarys taksonomii różnych modeli czy wizji nieśmiertelności oferowanych przez filozofów i autorów fantastyki naukowej. Po wskazaniu istotnych rozbieżności między tymi modelami przedstawiamy sugestię, że pewne problemy oraz wątpliwości wysuwane przez pisarzy SF i filozofów wynikają z pomieszania różnych modeli. Mamy nadzieję, że te porównania pokażą wstępnie, w jakim sensie można powiedzieć, że fantastyka naukowa funkcjonuje jako dyskurs filozoficzny.
Summary
Science fiction is often described as a literary genre well suited to philosophical speculation. SF and philosophy share a common interest in the question of immortality, and comparisons and contrasts can be made regarding their respective treatments of the theme. We propose here a sketch of a taxonomy of different models or pictures of immortality offered by philosophers and SF writers. After noting important difference in these models, we suggest that some problems and concerns expressed by philosophers and SF writers alike are the result of conflating different models. It is our hope that these comparisons provide a preliminary sense of the way SF can be said to function as philosophical discourse.
Słowa kluczowe: nieśmiertelność; filozoficzne modele nieśmiertelności; fantastyka naukowa.
Key words: immortality; philosophical models of immortality; science fiction.
Bibliografia/References:
- Bear, Greg. Blood Music. New York: Ace Books, 1986 [pol. Pieśń krwi, przeł. Krzysztof Sokołowski. Warszawa: Alfa, 1992].
- Clarke, Arthur C. Childhood’s End. New York: Ballantine Books, 1980.
- Fischer, John Martin (red.). The Metaphysics of Death. Stanford: Stanford University Press, 1993.
- Gernsback, Hugo. Ralph 124C 41+: A Romance of the Year 2660. New York: Frederick Fell, 1950.
- Heinlein, Robert A. Methuselah’s Children. New York: Signet Books, 1958 [skrót: MC].
- Horwich, Paul. Asymmetries in Time. Cambridge: MIT Press, 1987.
- Parfit, Derek. Reasons and Persons. Oxford: Clarendon Press, 1984 [pol. Racje i osoby, przeł. Witold Maria Hensel i Michał Warchala. Warszawa: PWN, 2013].
- Rucker, Rudy. Software. New York: Ace Books, 1982.
- Williams, Bernard. The Makropulos Case: Reflections of the Tedium of Immortality, 82–100. Cambridge: Cambridge University Press, 1973 [pol. „Sprawa Makropulos: refleksje nad nudą nieśmiertelności”, przeł. Tomasz Duliński, w: Bernard Williams, Ile wolności powinna mieć wolna wola? i inne eseje z filozofii moralnej, przeł. Tadeusz Baszniak, Tomasz Duliński, Michał Szczubiałka, 65–87. Warszawa: Fundacja Aletheia, 1999].
Informacja o autorach/Information about Authors:
Prof. John Martin Fischer – profesor filozofii na University of California, Riverside; adres do korespondencji – e-mail: john.fischer@ucr.edu
Ruth Curl – była studentka literatury porównawczej na University of California, Riverside
Informacja o tłumaczach/Information about Translators:
Sylwia Wilczewska, MA—PhD student, Department of the History of Modern and Contemporary Philosophy, Institute of Theoretical Philosophy, Faculty of Philosophy at the John Paul II Catholic University of Lublin; address for correspondence: Al. Racławickie 14, PL 20-950 Lublin; e‑mail: sylwia. wilczewska@kul.pl
Dr Marcin Iwanicki – Katedra Historii Filozofii Nowożytnej i Współczesnej w Instytucie Filozofii na Wydziale Filozofii KUL; adres do korespondencji: Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin; e-mail: miwanick@gmail.com
Cytowanie/Citation information:
Fischer, John Martin. Curl, Ruth. 2016. Filozoficzne modele nieśmiertelności w fantastyce naukowej. Przeł. Sylwia Wilczewska, Marcin Iwanicki. "Roczniki Filozoficzne" 64, 2: 141-153, DOI: 10.18290/rf.2016.64.2-8.
Ostatnia aktualizacja: 14.07.2016, godz. 17:23 - Anna Starościc