ŚREDNIOWIECZE

 

Teksty:

• Anonim tzw. GALL, Kronika polska, przeł. R. Grodecki, oprac. M. Plezia, wyd. 6, Wrocław 1989 (BN I, 59).

• WINCENTY z KIELCZY, Żywot mniejszy św. Stanisława, w: Średniowieczne żywoty i cuda patronów Polski, tłum. J. Pleziowa, oprac. i wstęp. M. Plezia, Warszawa 1987.

• Bogurodzica, oprac. J. Woronczak, E. Ostrowska, H. Feicht, Wrocław 1962 ("Biblioteka Pisarzów Polskich", seria A, nr 1).

• Średniowieczna pieśń religijna polska, oprac. M. Korolko, Wyd. 2, Wrocław 1980 (BN I, 65) [tu: Posłuchajcie, bracia miła, teksty WŁADYSŁAWA z GIELNIOWA: Jezusa Judasz przedał za pieniądze nędzne, Anna niewiasta niepłodna, Już się anjeli wiesielą, Jasne Krystowo oblicze].

• Kazania świętokrzyskie, w: Kazania świętokrzyskie. Nowa edycja. Nowe propozycje badawcze, red. P. Stępień, współpraca H. Tchórzewska-Kabata, I. Winiarska-Górska, Warszawa 2009 (Kazanie na dzień św. Katarzyny).

• Polska poezja świecka XV wieku, oprac. M. Włodarski, wyd. 4. zmien., Wrocław 1997 (BN I, 60) [Słoty Wiersz o chlebowym stole, Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią; Skarga umierającego].

Opracowanie obowiązkowe:

• T. MICHAŁOWSKA, Średniowiecze, Warszawa 1995 (Cz. I, r. V: Hagiografia; r. VIII: Dziejopisarze i ich twórczość; r. IX: Epika rycerska, p. 1: Carmen Mauri (Pieśń Maura); Cz. II, r. I: Hagiografia, p. 1: Twórczość hagiograficzna Wincentego z Kielczy. Legenda św. Stanisława; r. IV: Poezja kościelna; r. VI: Poezja świecka; r. I-VI z działu Twórczość w języku polskim; Cz. III, r. II: Poezja kościelna, p. 2: Poezja „nowa", p. 3: „Posłuchajcie, bracia miła..." (Szczątek polskiego misterium?); r. III: Poezja „kręgu przykościelnego"; r. IV: Poezja świecka i polemiczno-religijna; z działu Proza r. I: Biblia królowej Zofii, r. II: przekłady Psałterza, r. III: Twórczość o tematyce apokryficznej; r. IV: Kaznodziejstwo; z działu Twórczość w języku łacińskim. Poezja: r. III: Poezja żakowska; Proza: r. IV: Twórczość Jana Długosza).

Opracowania zalecane:

• E. R. CURTIUS, Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, przeł. i oprac. A. Borowski, Kraków 1997.

• C. S. LEWIS, Odrzucony obraz. Wprowadzenie do literatury średniowiecznej i renesansowej, przeł. W. Ostrowski, Warszawa 1986.

• J. HUIZINGA, Jesień średniowiecza, przeł. T. Brzostowski, oprac. H. Barycz, S. Herbst, Warszawa 1961 [lub nast. wyd.].

 

RENESANS

 

Teksty:

• Antologia poezji polsko-łacińskiej 1470-1543, wstęp i oprac. A. Jelicz, Szczecin 1985 [Mikołaj HUSSOWSKI, Pieśń o żubrze; Andrzej KRZYCKI, O dziewczynie Lidii; Epitafium ojca szynków Korybuta; Klemens JANICKI, Księga żalów: Elegia VII].

• Mikołaj REJ, Wybór pism, oprac. J. Ślaski, Warszawa 1979 [Żywot człowieka poczciwego]

• Łukasz GÓRNICKI: Dworzanin polski, w: Pisma, przeł., oprac. i wstęp R. Pollak, Warszawa 1961 [ks. I i II].

• Jan KOCHANOWSKI: Pieśni, oprac. L. Szczerbicka-Ślęk, Wrocław 1970 (BN I, 100); Fraszki, oprac. J. Pelc, Wrocław 1991 (BN I, 163); Odprawa posłów greckich, oprac. T. Ulewicz, Wrocław 1969 [lub nast. wyd.] (BN I, 3); Treny, oprac. J. Pelc, Wrocław 1978 (BN I, 1); Psałterz Dawidów [tu Psalmy: 1, 19, 22, 23, 51, 53, 56, 91, 130, 137], oprac. J. Ziomek, Wrocław 1960 (BN I, 174).

• Szymon SZYMONOWIC: Sielanki i pozostałe wiersze polskie [tu sielanki: Kosarze, Czary, Kołacze, Żeńcy], oprac. J. Pelc, Wrocław 2000 (BN I, 182).

Opracowanie obowiązkowe:

• J. ZIOMEK, Renesans, Warszawa 1995.

Opracowanie zalecane:

• A. KARPIŃSKI, Renesans, Warszawa 2007.

BAROK

Teksty:

• Mikołaj SĘP SZARZYŃSKI: Poezje zebrane, wyd. R. Grześkowiak, A. Karpiński, K. Mrowcewicz, Warszawa 2001 (BPS, t. 23) [sonety I-VI; parafrazy psalmów I, IV, VI; pieśni I, II, III, V, VI, IX, X, XI; erotyki: Fraszka do Zosie (Bądź mi oczkami pozwalasz...), Frasunek (Nigdy takowych mąk...), Do Kasie (Jako lód taje przezroczysty...), Do Kasie (Im pilniej na twoje oblicze...,epitafia: Epitafijum Rzymowi;epigramaty Napis na statuę abo na obraz śmierci, Fraszka (Bóg nas, Bóg rządzi...)].

• Piotr SKARGA, Kazania sejmowe, oprac. J. Tazbir, M. Korolko, Wrocław 1984 (BN I, 70) [Kazania: I].

• Kasper TWARDOWSKI, Łódź młodzi z nawałności do brzegu płynąca, wyd. R. Grześkowiak, Warszawa 1998 (BPS, t. 11).

• Daniel NABOROWSKI, Poezje, oprac. J. Dürr-Durski, Warszawa 1961 [Cień, Na oczy królewny angielskiej, Cnota grunt wszystkiemu].

• Jan Andrzej MORSZTYN, Utwory zebrane, oprac. L. Kukulski, Warszawa 1971 ("Biblioteka Poezji i Prozy") [ze zbioru Lutnia: 4. Do panny, 5. Do swoich książek, 16. Na balwierza, 45. O swej pannie, 61. Na koszulę brudną, 68. Do jednej, 83. Niestatek, 107. Pszczoła w bursztynie, 135. Przyjaciółka, 154. Meditatio mortis, 167. Do galerników, 181. Na powrót; z cyklu Kanikuła: 2. Ad Musas, 7. Nagrobek Perlisi; z wierszy religijnych: Pokuta w kwartanie; ponadto: Cyd albo Roderyk. Komedia hiszpańska];

• Wespazjan KOCHOWSKI, Utwory poetyckie. Wybór, oprac. M. Eustachiewicz, Wrocław 1991 (BN I, 92) [Psalmodia polska].

• Wacław POTOCKI, Dzieła, t. I-III, oprac. L. Kukulski, Warszawa 1987 [stąd: Transakcja wojny chocimskiej (t. 1, Z części dziewiątej); Ogród nieplewiony (t. 2) następujące utwory: Omyłka (I 300),  Niegłupie odpowiedzi (II 72),  Świat jest księgą (II 243); ze zbioru Moralia (t.3) następujące utwory:  Epimenidów sen (317), Żegnam cię, wdzięczne światło. Na toż trzeci raz (333), Zrazu jak po szydle, dalej jak po mydle (496)];

• Jan Chryzostom PASEK, Pamiętniki, wyd. i oprac. W. Czapliński, Wrocław 1979 (BN I, 62)

Opracowanie obowiązkowe:

• Cz. HERNAS, Barok, Warszawa 1998.

Opracowania zalecane:

• A. NOWICKA-JEŻOWA, Barok polski. Między Europą i Sarmacją, część pierwsza: Profile i zarysy całości, Warszawa 2009– 2011.

• J. PELC, Barok - epoka przeciwieństw, Warszawa 1993.

 

OŚWIECENIE

 

Teksty:

• Adam NARUSZEWICZ, Liryki wybrane, oprac. J. W. Gomulicki, Warszawa 1964 (Biblioteka Poetów) [tu: Arkadia, Balon, Do Fiołka, Do Kominka, Do malarstwa, Do Najjaśniejszej Katarzyny II, Imperatorowej Wszystkich Rusi, Do poety starego, Do Poezji, Do przyjaciela smutnego, Do Strumienia, Do Zazdrości, Filżanka]; Satyry, oprac. S. Grzeszczuk, Wrocław 1962, (BN I 179) [tu: Chudy literat, Wiek zepsuty].

• Ignacy KRASICKI, Bajki, oprac. Z. Goliński, Wrocław 1975; Wybór liryków, oprac. S. Graciotti, Wrocław 1985, BN I 252 [tu: Noc, [Święta miłości kochanej ojczyzny], [Gdybym ja był Szwajcarem], Osobność, Nagrobek chłopa, Do Pana Michała, Pszczoły. Do Aleksandra Wasilewskiego, Dworak, Do Pana Jana, Gdyrania Starego Bartłomieja, Myśli starca, Do Marcina, Do Boga, [Zniósł moment, co wiek skaził], Pieśń na 3 dzień maja, Szczęśliwość, Do Jana, Do Dulfusa, List imieniem brata do siostry]; Monachomachia i Antymonachomachia, wstęp i oprac. Z. Goliński, Wrocław 1976, BN I 197; Satyry i listy, oprac. Z. Goliński, Wrocław 1958, (BN I 169) [tu: Do króla, Żona modna, Życie dworskie].

• Franciszek KARPIŃSKI, Poezje wybrane, oprac. T. Chachulski, Warszawa 1997, (BN I 89) [tu: Do Justyny. O stateczności, Do Justyny. Tęskność na wiosnę, Duma Lukierdy, czyli Luidgardy, Żale Sarmaty nad grobem Zygmunta Augusta, ostatniego polskiego króla z domu Jagiełłów]. 

• Świat poprawiać - zuchwałe rzemiosło. Antologia poezji polskiego oświecenia, oprac. Teresa Kostkiewiczowa, Zbigniew Goliński, Warszawa 1981 [tu: Elżbieta Drużbacka, Na pysznego Narcyssa uciekającego od miłości nimfy Echo nazwanej, Zły obyczaj w Polszcze; Franciszek Bohomolec, Do JMCi Pana Grzegorza Łyszkiewicza, prezydenta warszawskiego [„Kurdesz nad kurdeszami"]; [Ten mym zdaniem dobrze żyje...]; wiersze anonimowe z okresu konfederacji barskiej; Odważny Polak na Marsowym Polu; Józef Szymanowski, [Anusia ładna...]; [Zosiu, Zosiu, moja luba...]; [Jużci przyjemna chwila dopływa...]; Konstancja Benisławska, W mdłości śmierć sobie rokuje; Wzywa wszelkie stworzenie, iżby chwaliły Boga; Józef Wybicki, Pieśń legionów polskich we Włoszech; Wojciech Bogusławski, Piosneczka Kokla, Piosneczka Bardosa; Franciszek Zabłocki, Duma ubogiego literata; Na uchwałę stu tysięcy wojska; Opisanie geniusza satyry autorowi paszkwilów; Julian Ursyn Niemcewicz, Alondzo i Helena; Jakub Jasiński, Jaś i Zosia; Do świętoszka; Kij krzywy; Do Boga; Wiersz w czasie obchodzonej żałoby przez dwór polski po Ludwiku XVI; wiersze anonimowe doby Sejmu Wielkiego, Śpiewka włościan krakowiaków; Karmaniol]. 

• Abyśmy o ojczyźnie naszej radzili. Antologia publicystyki doby stanisławowskiej, oprac. Z. Goliński, Warszawa 1984.

• Julian Ursyn NIEMCEWICZ, Powrót posła, oprac. Zdzisław Skwarczyński, Wrocław 1972, (BN I 4). 

Opracowanie obowiązkowe:

M. Klimowicz: Oświecenie, Warszawa 1998.

Opracowanie zalecane:

T. Kostkiewiczowa: Klasycyzm, sentymentalizm, rokoko. Szkice o prądach literackich polskiego Oświecenia, Warszawa 1979.

_______________________________________________________________________

 

Opracowania uzupełniające wiedzę z zakresu tradycji biblijnej i tradycji antyku pogańskiego:

 

• D. FORSTNER, Świat symboliki chrześcijańskiej, przeł. i opr. W. Zakrzewska, P. Pachciarek, R. Turzyński, Warszawa 1990.

• M. LURKER, Słownik obrazów i symboli biblijnych, przeł. K. Romaniuk, Poznań 1989.

• A. ŚWIDERKÓWNA, Rozmowy o Biblii, Warszawa 1995.

• J. PARANDOWSKI, Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian, Poznań 1989 [i nast. wyd.].

• Wanda MARKOWSKA, Mity Greków i Rzymian, Warszawa 1987 [i nast. wyd.].

• R. GRAVES, Mity greckie, Warszawa 1992.

• Słownik kultury antycznej, red. L. Winniczuk, Warszawa 1986.