W dziejach językoznawstwa polonistycznego KUL można wydzielić dwa okresy: przedwojenny - od roku 1918 do chwili zamknięcia Uczelni przez Niemców w listopadzie 1939 r., powojenny - od jesieni 1944 r. do czasów obecnych.
W okresie przedwojennym istniały dwie katedry językoznawcze. Jako pierwsza w roku 1918 utworzona została Katedra Językoznawstwa Porównawczego, później (od r. 1929/30) określana jako Katedra Językoznawstwa Indoeuropejskiego. O rok później od Katedry Językoznawstwa Porównawczego utworzono Katedrę Języka Polskiego, do której w roku 1936/ 37 dołączono Katedrę Filologii Słowiańskiej. Oficjalna nazwa obu połączonych katedr brzmiała Katedra Języka Polskiego i Filologii Słowiańskiej, jej kierownikiem był wówczas prof. Władysław Kuraszkiewicz. Po wojnie katedry te zostały oddzielone. Kierowali nimi i pracowali w nich wybitni językoznawcy: prof. Wiktor Porzeziński, prof. Jan Baudouin de Courtenay, prof. Henryk Gaertner, prof. Stanisław Ptaszycki, prof. Stanisław Szober, prof. Witold Doroszewski, prof. Halina Koneczna, prof. Władysław Kuraszkiewicz, prof. Tadeusz Milewski. Większość z nich nie była jednak związana tylko z lubelską polonistyką: Jan Baudouin de Courtenay, Wiktor Porzeziński, Stanisław Szober, Witold Doroszewski, Halina Świderska (później Koneczna) zajmowali równoległe stanowiska w Uniwersytecie Warszawskim. Ówczesne katedry nie miały charakteru instytucjonalnego, gdyż zazwyczaj reprezentował je tylko jeden profesor; nie było na ogół większej kadry młodszych pracowników nauki. Wyjątek stanowią: Witold Doroszewski (asystent w r. 1926/27), Halina Świderska (asystent w latach 1927-1929) i Tadeusz Brajerski (asystent wolontariusz - od r. 1937).
Strona 1 z 4 :: Idź do strony: [1] 2 3 4
Dla Lublina i Lubelszczyzny szczególnie zasłużyli się H. Gaertner i W. Kuraszkiewicz. Prof. Gaertner założył dwa wydawnictwa - Bibliotekę Filologiczną im. H. Łopacińskiego oraz Książki Staropolskie, które jednak z braku funduszy przerwały swą działalność. Natomiast prof. Kuraszkiewicz zapoczątkował w swoich pracach naukowe badanie gwar tego regionu.
Po wojnie studia polonistyczne zostały wznowione w 1944 r. Do chwili powrotu Władysława Kuraszkiewicza zajęcia z języka polskiego prowadził dr Stanisław Skorupka. W 1944/45 w charakterze pomocniczego pracownika nauki zatrudniony został przy Katedrze Języka Polskiego mgr Jan Tokarski (przedwojenny wychowanek KUL, obecny profesor UW). Kierownictwo Katedry w latach 1945/1951 powierzono prof. Marii Dłuskiej, która do wybuchu wojny pracowała w Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W r. 1946/47 powrócił do Lublina prof. Kuraszkiewicz i objął kierownictwo Katedry Filologii Słowiańskiej.
Strona 2 z 4 :: Idź do strony: 1 [2] 3 4
W roku 1945 ponowny kontakt z polonistyką KUL nawiązał Tadeusz Milewski, obejmując jako profesor nadzwyczajny stanowisko kierownika Katedry Językoznawstwa Indoeuropejskiego i Ogólnego, które zajmował do r. 1949/50. Wypromował dwu doktorów: Tadeusza Brajerskiego (1946) i Mariana Nagajewicza (1951). Po odejściu prof. Milewskiego nie udało się obsadzić Katedry Językoznawstwa Ogólnego. W związku z tym językoznawstwo na polonistyce wspierali pracownicy filologii klasycznej: dr M. Nagajewicz i mgr M. Kaczmarowski oraz dr W. Świeczkowski.
W roku 1955 przy Katedrze Języka Polskiego w charakterze aspiranta został zaangażowany mgr Wojciech Górny. Od r. 1961/62 asystentem została tam mgr Zofia Klimaj, w r. 1964/65 mgr Władysław Makarski i mgr Maciej Jesionowski (odszedł w 1966 r.), w 1966 r. - mgr Marian Śmiałkowski, a w 1968 mgr Tadeusz Malec - wszyscy wychowankowie KUL, magistranci profesora Brajerskiego. Grono pracowników Katedry Języka Polskiego powiększyło się w 1967 r. po zatrudnieniu w charakterze adiunktów dr Ireny Winkler-Leszczyńskiej i dra Zenona Leszczyńskiego, którzy przenieśli się z Krakowa, gdzie byli zaangażowani w Pracowni Atlasu i Słownika Gwar Polskich Zakładu Językoznawstwa PAN.
Strona 3 z 4 :: Idź do strony: 1 2 [3] 4
W latach 1974-1997 w pracach dydaktycznych Katedry Języka Polskiego uczestniczył prof. Marian Kucała z Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie. Wykształcił tu szereg magistrów, a wśród nich Zygmunta Gałeckiego i Beatę Kułak, których później doktoryzował.
W roku 1983 kierownictwo Katedry z rąk prof. Brajerskiego przejął prof. Zenon Leszczyński, który piastował to stanowisko do roku 1998. Pod jego kierunkiem doktoryzowali się następujący pracownicy Katedry: Bożena Matuszczyk (od lutego 2008 r. profesor Uniwersytetu Gdańskiego), Henryk Duda, Agnieszka Karolczuk, Małgorzata Nowak-Barcińska, Natalia Sosnowska, Magdalena Smoleń-Wawrzusiszyn.
Od 1998 r. Katedrą kieruje prof. Władysław Makarski. Pod jego kierunkiem doktoryzowali się następujący pracownicy Katedry: Jolanta Klimek, Mariusz Koper, Cecylia Galilej, Anna Czapla, Anna Majewska-Wójcik.
Strona 4 z 4 :: Idź do strony: 1 2 3 [4]
Autor: Magdalena Smoleń-Wawrzusiszyn
Ostatnia aktualizacja: 06.12.2011, godz. 20:36 - Małgorzata Nowak-Barcińska