Koło Naukowe Teologów jest najstarszą organizacją studencką powstałą na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II 8 grudnia 1919 r., tj. już w rok po erygowaniu naszej Uczelni. W swoich szeregach skupia studentów studiów licencjackich, magisterskich i doktorantów, których wiara szuka głębszego zrozumienia.

 

Celem działalności Koła Naukowego Teologów jest stwarzanie możliwości rozwoju zainteresowań teologicznych, przybliżanie najnowszych badań związanych z szeroko pojętą teologią, biblistyką, antropologią i patrystyką, pogłębianie i rozszerzanie horyzontów w tych aspektach wiedzy wśród pozostałych studentów i doktorantów KUL oraz angażowanie członków Koła w aktywność akademicką na Uczelni i poza nią.

 

Działalność KNT KUL charakteryzuje różnorodność form. Dzielimy się swoimi przemyśleniami, prowadzimy dyskusje, konferencje i uczymy się słuchać siebie nawzajem pogłębiając przy tym wiedzę, zdobywając kolejne umiejętności w pracy naukowej, organizacyjnej, ale i duszpasterskiej. Organizujemy sympozja, spotkania z ciekawymi i znanymi ludźmi, bierzemy udział w organizacji wydarzeń uniwersyteckich oraz międzynarodowych konferencji.

 

Poza regularnymi spotkaniami Koła organizujemy m. in. Spotkania z Mistrzem, Tydzień Eklezjologiczny (od 1965 r.). oraz konferencje z cyklu Iuvenes Quaerentes (niegdyś Iuvenes Errantes) stwarzająca młodym teologom okazję do prezentacji wyników swoich badań i wzajemnej wymiany doświadczeń.

 

Wśród byłych Kuratorów Koła nie brakuje cenionych postaci w świecie teologii i biblistyki. Jako znani akademicy na pewnym etapie swojej kariery naukowej Opiekunami KNT KUL byli m.in.:

 

od 2022 do 2024 roku - ks. dr Andrzej Megger

 

od 2015 do 2022 roku - dr hab. Krzysztof Mielcarek, prof. KUL 

 

od 2011 do 2015 roku - ks. prof. dr hab. Waldemar Stanisław Rakocy

 

od 2010 do 2011 roku - ks. dr Marek Grygiel TChr

 

od 2006 do 2010 roku - ks. dr hab. Sławomir Pawłowski SAC

 

od 2003 do 2006 roku - dr hab. Krzysztof Mielcarek, prof. KUL 

 

od 2001 do 2003 roku - ks. dr hab. Andrzej Czaja (od 2009 r. Biskup Opolski)

 

od 1995 do 2001 roku - ks. dr hab. Krzysztof Kowalik

 

od 1989 do 1995 roku - ks. prof. dr hab. Józef Wilk SDB

 

od 1986 do 1989 roku - ks. prof. dr hab. Marian Jan Rusecki

 

od 1974 do 1986 roku - ks. kard. prof. dr hab. Stanisław Nagy SCJ

 

od 1973 do 1974 roku - ks. prof. dr hab. Franciszek Greniuk

 

od 1960 do 1973 roku - o. dr hab. Andrzej Krupa OFM

 

Koło Naukowe Teologów (KNT KUL) jest najstarszą organizacją studencką powstałą na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II. Obecnie organ ten, zgodnie z założeniami, ma zrzeszać studentów wszystkich wydziałów KULu. Organizacja, która istnieje już od początków działalności uniwersytetu ma za sobą burzliwą historię.

 

Początki działalności Koła Naukowego Teologów KUL odnajdujemy na podstawie materiałów znajdujących się w archiwalnych dokumentach. 8 grudnia 1919 roku to data wyznaczająca początek historii KNT. Już od pierwszych dni istnienia swoimi ideałami odpowiadało na ówczesne zapotrzebowania Kościoła w Polsce, choć na większą sferę oddziaływania trzeba było jeszcze poczekać, bowiem nie od początku miało znaczący głos na arenie środowisk uniwersyteckich. W pierwszym statucie z 1919 roku czytamy, iż „celem Koła jest zaznajamianie się z zagadnieniami i ruchem naukowym teologicznym doby obecnej”. Podkreślić należy naukowe powody istnienia Koła, jako jednego ze sposobów poszerzenia i utrwalenia wiedzy teologicznej na Uniwersytecie.

 

Swoim zasięgiem KNT obejmowało na początku istnienia jedynie studentów Wydziału Teologii KUL. Jak podają dokumenty archiwalne w 1922 roku Koło liczyło 14 członków, zaś w roku akademickim 1925/26 jedynie 9, a ich aktywność przejawiała się głównie w pisaniu referatów, spotkaniach dyskusyjnych oraz sporządzaniu skryptów. Jak możemy zauważyć nie było to liczne grono, jednakże nawet z tak skromnym zasobem KNT potrafiło utrzymać, a nawet podwyższać poziom swojej działalności. Z czasem działalność Koła Naukowego Teologów przestała ograniczać się jedynie do miejscowego środowiska uniwersyteckiego, o KNT usłyszano w całym kraju. Zdobyta podczas wykładów wiedza była szczegółowo dyskutowana w czasie cyklicznych debat i spotkań Koła. Z czasem zrodził się pomysł szerszej wymiany myśli, także z innymi uniwersytetami. I tak w maju 1922 roku w Poznaniu powstało Zjednoczenie Kół Teologicznych Katolickiej Polskiej Młodzieży Akademickiej. Wymiana myśli między zrzeszonymi organizacjami następowała podczas corocznych Zjazdów. Koło Naukowe Teologów było gospodarzem II Zjazdu Zjednoczenia w roku 1924. W tym okresie KNT było także projektodawcą Tygodnia Łączności Kościelnej,nie zachowały się jednak szczegóły dotyczące tego wydarzenia, które umożliwiłyby nam głębszą analizę jego przebiegu.

 

W jednym z dokumentów znajdujących się w siedzibie KNT znajduje się wzmianka o ponownej organizacji Koła Naukowego Teologów KUL, jaka miała miejsce w roku akademickim 1959/1960 z inicjatywy „świeckich studentów teologii kursu zwyczajnego”. Cele jakie wówczas wytyczono to: „pomoc w studiach (przez wydawanie skryptów i organizowanie repetytoriów), pogłębienie znajomości problematyki teologicznej wśród studentów KUL oraz aktywizację życia wewnętrznego u członków Koła, a także likwidowanie antagonizmów światopoglądowych wśród studentów KUL”. Rozpoczęcie prac nad opracowaniem statutu Koła miało miejsce w lutym 1960 roku, jednak na skutek zmian w ustawie oraz innych przeciwności poprawny statut przyjęto dopiero rok później, w lutym 1961 roku. W tym czasie Koło liczyło 20 członków.

 

Centralnym punktem działań podejmowanych przez członków omawianej organizacji były sympozja oraz spotkania dyskusyjne. Jedna z takich dyskusji miała miejsce 20 maja 1961 roku. Ksiądz mgr Andrzej Santorski wygłosił wówczas referat pt.: Nowe aspekty nauki o przynależności do Kościoła Mistycznego Ciała Chrystusa. W zebraniu uczestniczyło 31 osób, a podczas dyskusji zabierało głos siedmiu uczestników zebrania. Obowiązujący wówczas statut został wzbogacony o dookreślenie celu jako: „osiągnięcie jak najwyższego poziomu naukowego w dziedzinie studiów teologicznych, ułatwienie studiów poszczególnym członkom Koła” .

 

Zainteresowanie życiem Kościoła w Polsce i na świecie przejawiało się w zorganizowaniu w 1961 roku dyskusji na temat: Czego oczekujemy od Soboru powszechnego?, a także pozwoliło na bieżąco realizować zalecenia trwającego wówczas Soboru Watykańskiego II. Tak zrodziła się idea Tygodni Ekumenicznych. Stały się one formą wymiany poglądów i zbliżenia między ludźmi, którzy do tej pory nie mogli znaleźć publicznej płaszczyzny do wymiany myśli. Lata 60. XX wieku to dla naszego kraju czas trudny i zdominowany działaniami politycznymi. Swobodna wymiana myśli była zakazana, a jakiekolwiek jej przejawy odpowiednio cenzurowane. I Tydzień Ekumeniczny odbył się w dniach 18 – 25 stycznia 1964 roku. Podczas obrad poruszono zagadnienia dotyczące historii ruchu ekumenicznego oraz doktryn kościołów ewangelickiego i prawosławnego.Podczas kolejnych Tygodni Ekumenicznych zwrócono uwagę na szczególną rolę modlitwy w procesie zjednoczenia chrześcijaństwa.

 

Obok Tygodni Ekumenicznych, których idea niestety z czasem wygasła, na kanwie posoborowego entuzjazmu zainicjowane zostały Tygodnie Eklezjologiczne. Jest to najbardziej znana inicjatywa podejmowana rokrocznie przez Koło Naukowe Teologów. W listopadzie 1965 roku odbył się I Tydzień Eklezjologiczny, który był poświęcony refleksji nad Soborową Konstytucją Dogmatyczną o Kościele Lumen Gentium. Organizatorami I TE byli między innymi: ks. Bogdan Snela (prezes), ks. Andrzej Rejewski oraz ks. Stefan Schudy.

 

W roku akademickim 1970/1971 w ramach Koła Naukowego Teologów działały sekcje: liturgiczna, ekumeniczna, komisja rewizyjna, a od roku 1972 także katechetyczna. Od 16 grudnia 1970 r. przy Kole Naukowym istniał także Krąg Świeckich Studentów, który w ramach swoich działań zorganizował m.in. spotkanie na temat: Czym się zajmiesz po skończeniu teologii?. Tematyka ta pozostaje bliska studentom teologii na przestrzeni wszystkich lat istnienia KNT. W roku 1975 utworzono dwie nowe sekcje: apostolstwa oraz informacyjną obok już istniejących: misyjnej, biblijno-liturgicznej i ekumenicznej. W roku akademickim 1976/1977 przy KNT działały trzy sekcje: ekumeniczno-porównawcza, misjologiczno-religioznawcza oraz historii teologii, zrzeszając łącznie aż 76 członków.

 

Do 1992 roku Tygodnie Eklezjologiczne odbywały się nieprzerwanie. Podejmowano coroczną dyskusję nad aktualnymi zagadnieniami życia Kościoła, co było okazją do szerokiej wymiany poglądów i integracji środowisk teologicznych w Polsce. W roku 1992 nastąpiła kilkuletnia przerwa w organizacji tychże, jednakże przyczyny tego zastoju nie są niestety znane.

W roku akademickim 1995/96 Koło Naukowe Teologów, po nieznanej w przyczynach przerwie, wznowiło swoją działalność. Poczyniono pierwsze kroki w kierunku wydawania czasopisma Koła, które wcześniej ukazywało się pod nazwą: „Causa nostra”. Zorganizowano trzy dni skupienia oraz utworzono kilka sekcji: dogmatyczną, organizacyjną, liturgiczną, promocyjną oraz redakcyjną. Zorganizowano także dwudniowe spotkanie studentów z absolwentami Wydziału Teologii KUL („Zjazd Absolwentów” 15-16 czerwca 1996 r.)

 

Dopiero w 1997 roku wznowiono organizowanie cyklicznego sympozjum pod nazwą Tygodni Eklezjologicznych. Po dziś dzień stanowią one jedno z głównych wydarzeń w życiu nie tylko Wydziału, ale i całego uniwersytetu. Już V edycja Tygodnia Eklezjologicznego miała rangę konferencji międzynarodowej z racji zaproszonych wówczas prelegentów z NRD i Szwecji, a praktyka zapraszania gości zagranicznych jest rokrocznie ponawiana.

 

W dniach 10-11 grudnia 1999 r. na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim odbyły się obchody jubileuszu osiemdziesięciolecia założenia Koła Naukowego Teologów. Wydarzeniu temu organizatorzy nadano tytuł: „W jedno nas tu zgromadziła miłość Chrystusa, weselmy się w Nim i radujmy”. Ówczesnym prezesem był Adam Jarząbek, a same uroczystości połączone były z 65. rocznicą urodzin o. Celestyna Napiórkowskiego. W 2009 roku Koło Naukowe Teologów obchodziło jubileusz dziewięćdziesięciolecia swego istnienia. Uroczystości związane z tą rocznicą były okazją do spotkania obecnych i dawnych członków. Wielu wybitnych teologów i znanych ludzi Kościoła początki swojego teologicznego rozwoju intelektualnego rozpoczynało właśnie w ramach działalności w KNT.

 

W swoich inicjatywach Koło Naukowe stara się podejmować zagadnienia będące odpowiedzią na współczesne problemy społeczne. W ramach obchodów odbyło się sympozjum „Powiedz, co myślisz o Kościele, Benedykcie? Wybrane aspekty teologii papieża Benedykta XVI”.

Działalność KNT przybiera różne formy, co pozwalała mu na docieranie do szerokiego grona odbiorców. Są to nie tylko specjalistyczne sympozja, spotkania z ciekawymi ludźmi czy dyskusje w gronie członków Koła, alei imprezy kulturalne. Koło angażuje się również w organizowanie imprez ogólnouniwersyteckich: KULturaliów, Forum Młodzieży Akademickiej, kongresów i sympozjów uczelnianych i międzywydziałowych. Obecny statut określa cel istnienia koła jako „rozwój zainteresowań studentów, przybliżanie najnowszych badań teologicznych oraz propagowanie treści religijnych wśród studentów”. Możliwość bycia członkiem Koła przysługuje także studentom innych jednostek uniwersytetu niż tylko Wydziału Teologii – choć do nich w głównej mierze skierowane jest to zaproszenie. Mile widziani są także doktoranci oraz studenci z innych Wydziałów i kierunków, zainteresowani zagadnieniami teologicznymi lub biblijnymi.

oprac. mgr Róża Jasionowska

Statut Koła Naukowego Teologów KUL

Profil KNT KUL na Facebooku