Katedra Prawa Międzynarodowego i Prawa Unii Europejskiej powstała 1 października 2019 r. z połączenia dotychczas istniejących Katedr Prawa Międzynarodowego i Amerykańskiego oraz Prawa Unii Europejskiej. Katedra Prawa Międzynarodowego i Prawa Unii Europejskiej tworzy nowy zakres badań naukowych w oparciu o dorobek poprzednich Katedr. Kierownikiem Katedry jest dr hab. Wojciech Szczepan Staszewski.

Katedra Prawa Międzynarodowego i Amerykańskiego powstała w 2009 r. z połączenia dotychczas istniejących Katedr Prawa Międzynarodowego Publicznego oraz Prawa Amerykańskiego i Porównawczego, których badania kontynuuje w swej działalności naukowej. Przedmiotem uwagi są więc z jednej strony zagadnienia z zakresu prawa międzynarodowego publicznego (w szczególności: ochrona praw człowieka, rozwój prawa międzynarodowego, nowe dziedziny współpracy w prawie międzynarodowym, prawnomiędzynarodowe aspekty współpracy Polski z państwami sąsiednimi, źródła prawa międzynarodowego, odpowiedzialność państw, rozwój międzynarodowego prawa karnego oraz międzynarodowe prawo ekologiczne). Drugi nurt badawczy obejmuje analizy o charakterze prawnoporównawczym. Ich przedmiotem są w szczególności Konstytucje Stanów Zjednoczonych Ameryki oraz Rzeczypospolitej Polskiej, a także systemowych różnic pomiędzy porządkami prawnymi Polski, innych państw Europy oraz Stanów Zjednoczonych Ameryki.

Pracownicy Katedry sprawują opiekę merytoryczną nad studentami uczestniczącymi w międzynarodowych konkursach z zakresu prawa międzynarodowego. Studenci prawa KUL od kilku lat biorą udział w The Phillip Jessup International Law Moot Court Competition, Telders International Law Moot Court Competition oraz Manfered Lachs Space Law Moot Court Competition. W 2009 roku drużyna reprezentująca KUL wygrała rundę krajową Konkursu im. Phillipa Jessupa i reprezentowała Polskę podczas rundy międzynarodowej w Waszyngtonie w Stanach Zjednoczonych.

Jednostki naukowe, z których połączenia powstała Katedra Prawa Międzynarodowego i Amerykańskiego, zorganizowały kilka konferencji naukowych. Katedra Prawa Międzynarodowego była współorganizatorem dwóch sympozjów: Ekologia i prawo (1997) oraz Prawa człowieka. Geneza. Współczesność. Przyszłość. W 50 rocznicą uchwalenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka (1998). Natomiast Katedra Prawa Amerykańskiego i Porównawczego, wspólnie z Fundacją Instytut na rzecz Państwa Prawa, zorganizowała następujące konferencje naukowe: Stosowanie tymczasowego aresztowania w Polsce. Analiza i rekomendacje (2008) oraz Adapting to Future Challenges: Legal Education and Public Interest Law in Poland - Sprostać Wyzwaniom Przyszłości: Edukacja prawnicza i Prawo w interesie publicznym (2008). W spotkaniach tych uczestniczyli nie tylko przedstawiciele polskich ośrodków naukowych, ale również naukowcy zza granicy: Timothy Rice (Temple University, USA), Xiangang Ding (Uniwersytet Renmin w Pekinie, Chiny); Pierre-Yves Charpentier (IUT of Bourges, Francja) oraz Anthony Busillo (Pennsylvania Bar Association, USA). Na zaproszenie Prof. Swensona wizytę w KUL złożyli również: Victor Ashe (Ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce), Hiromitsu Mori (Przedstawiciel Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców), a także profesorowie prawa oraz sędziowie federalni Stanów Zjednoczonych.

Katedra Prawa Międzynarodowego i Amerykańskiego kontynuuje również inne inicjatywy, realizowane w ramach wcześniej istniejących jednostek naukowych. Do tych inicjatyw należy m.in.: wydawanie opracowania pt. „Prawo międzynarodowe publiczne. Studia i Materiały”, organizowanie Konkursu Symulacji Procesu Amerykańskiego dla szkół ponadgimnazjalnych z regionu lubelskiego, realizacja programu Street Law - Prawo na co dzień (polegającego na podnoszeniu świadomości prawnej uczniów szkół średnich) oraz zaangażowanie w programy szkoleniowe podnoszące umiejętności zawodowe praktyków prawa.

Katedra Prawa Unii Europejskiej została utworzona na mocy uchwały Senatu KUL 30 maja 1998 r. Pierwszymi pracownikami naukowo-dydaktycznymi zostali mgr Edyta Szymańska (obecnie Krzysztofik) i mgr Tomasz Sieniow, a ich opiekunem naukowym Prof. dr hab. Ryszard Skubisz.

W latach 1998-2003 prace badawcze prowadzone w ramach Katedry koncentrowały się na problematyce ochrony własności przemysłowej oraz wspólnotowym prawie konkurencji. Równolegle pracownicy Katedry (P. Gilowski, E. Krzysztofik i T. Sieniow) we współpracy z Zakładem Prawa Wspólnot Europejskich UMCS podjęli pionierską próbę przetłumaczenia kamieni milowych orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości na język polski. Ten zbiór tez orzecznictwa (Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (red. R. Skubisz), C.H. Beck, Warszawa 2003) (z załączonym CD-romem zawierającym pełne wersje przetłumaczonych orzeczeń) był zwieńczeniem działalności Prof. R. Skubisza w Katedrze Prawa Unii Europejskiej KUL.

Istotne zmiany organizacyjne w Katedrze nastąpiły w II semestrze roku akademickiego 2002/2003, kiedy. kierownikiem Katedry Prawa UE został dr hab. Pasquale Policastro, którego rozprawa habilitacyjna (Prawa podstawowe w demokratycznych transformacjach ustrojowych, Polski przykład) została wydana nakłądem Wydawnictwa KUL w 2002 roku. Objęcie kierownictwa Katedry przez dr hab. P. Policastro wpłynęło również na otwarcie wielu nowych tematów badawczych, takich jak: konstytucjonalizm wielopoziomowy, konstytucyjna wartość prawa do pokoju, pozycja kobiet i mężczyzn na rynku wspólnotowym, edukację prawnicza w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Kolejnym momentem zwrotnym w historii Katedry było objęcie od dnia 15 lutego 2007 r. stanowiska Kierownika Katedry przez dra hab. Artura Kusia (doktorat: „Gospodarcze procedury celne w prawie polskim na tle prawa Unii Europejskiej"; habilitacja: „Publicznoprawne pozataryfowe i parataryfowe instrumenty reglamentacji obrotu towarowego z zagranicą"). Równocześnie kierownikowi Katedry powierzono zadanie przygotowania otwarcia nowego kierunku studiów europeistycznych na poziomie licencjackim, a w przyszłości również magisterskim. Od roku ak. 2007/8 uruchomione zostało również seminarium doktoranckie z zakresu prawa Unii Europejskiej i handlu międzynarodowego, w ramach którego studia podjęli pierwsi doktoranci.

Za najważniejsze osiągnięcia Katedry od momentu jej powstania należy uznać rozwój młodej kadry naukowej. W 2004 roku T. Sieniow uzyskał stopień doktora nauk prawnych na podstawie rozprawy „Wyczerpanie patentu. Studium prawno-porównawcze". Promotorem pracy był pierwszy opiekun naukowy zespołu Katedry Prof. R. Skubisz. We wrześniu 2007 r. taki sam stopień uzyskała E. Krzysztofik, na podstawie napisanej pod kierunkiem dra hab. P. Policastro pracy „Odrzucenie wojny i wsparcie pokoju we współczesnym konstytucjonalizmie". Natomiast w lutym 2010 roku swoją pracę doktorską obroniła A. Szachoń. Jej praca "Acquis Schengen a granice wewnętrzne i zewnętrzne w Unii Europejskiej" została napisana pod kierunkiem Prof. Artura Kusia.

Podsumowując działalność Katedry Prawa Unii Europejskiej nie wolno pominąć wielu inicjatyw organizacyjnych z ostatnich lat. Promując integrację europejską i pogłębiając świadomość prawną w zakresie prawa Unii Europejskiej Katedra była organizatorem wielu konferencji, szkoleń i wydarzeń naukowo-dydaktycznych (np. konferencja „Pomoc państwa dla przedsiębiorstw w Polsce oraz w Unii Europejskiej", Summer School of Human Rights and European Law, Szkolenie Human Rights Monitoring , Seminarium Umiejętności prawnicze w ochronie praw podstawowych w Unii Europejskiej, konferencja międzynarodowa "Układ z Schengen - szanse i zagrozenia dla transgranicznej współpracy Polski i Ukrainy", konferencja "Cudzoziemcy w Polsce: problemy i wyzwania", "Migranci w procesie integracji - doświadczenia i rekomendacje", "Cudzoziemcy na rynku pracy", "Zanikające granice. Transgraniczny przepływ osób w Unii Europejskiej z perspektywy Polski i Lublina", "Cudzoziemcy w Polsce i Europie: między integracją a wykluczeniem" oraz "Wpływ acquis communautaire i acquis Schengen na prawo polskie - doświadczenia i perspektywy. 10 lat Polski w Unii Europejskiej i 15 lat acquis Schengen w prawie Unii Europejskiej").

Ponadto pracownicy Katedry mieli wpływ na wdrażanie projektów unijnych (mi.in. studia podyplomowe w ramach Europejskiego Studium Samorządowego, Projekt UNIQUE (University Quality Evaluation), Koordynacja Programu Sokrates/Erasmus oraz Systemu ECTS, udział w projektach „Edukacja dla Integracji - Partnerstwo na rzecz Uchodźców" Migralink i Migravalue oraz uczestniczyli w opracowywaniu Strategii Uniwersytetu. Od 2009 roku Katedra jest członkiem Lubelskiej Regionalnej Sieci Wsparcia Imigrantów. A od 1 stycznia 2013 r. Katedra przystąpiła do realizacji projektu „Migracje powrotowe – nauka i praktyka”, składającego się z dwóch komponentów: badawczego i praktycznego (studia podyplomowe).

W roku 2009 Katedra stała się podstawą utworzonego w ramach Wydziału Prawa nowego Instytutu Europeistyki. Jego pierwszym Dyrektorem został Kierownik Katedry Prawa Unii Europejskiej Prof. Artur Kuś. Instytut odpowiedzialny jest za prowadzenie nowego kierunku studiów europeistycznych na poziomie licencjackim, a od 2011 roku również magisterskich. Mamy nadzieję, że w kolejnych latach nasza działalność przyniesie wiele dobrych owoców. Od roku akademickiego 2011/2012 Instytut prowadzi również dwa anglojęzyczne programy studiów (Bachelor of Arts in European Studies oraz Master of Arts in European Studies).