Katedra została utworzona 12 maja 2014 r.
Pracownicy
- dr hab. Zbigniew Wróblewski, prof. KUL - Kierownik Katedry
- prof. dr hab. Zenon Roskal
- dr Zuzanna Kieroń
- ks. dr Jacek Golbiak
Katedra Filozofii Przyrody
- W Katedrze Filozofii Przyrody prowadzone są badania w obszarze klasycznej i współczesnej filozofii przyrody nieożywionej i ożywionej, filozofii kosmologii, praktycznej filozofii przyrody oraz historii nauki i techniki.
- Badania te są zorientowane na filozoficzną interpretację współczesnych teorii naukowych w kontekście aktualnych dyskusji ontologicznych, epistemologicznych i aksjologicznych.
Prof. dr hab. Zenon Roskal
W swojej działalności badawczej zajmuje się przedmiotową i meta-przedmiotową problematyką z zakresu szeroko rozumianej filozofii przyrody nieożywionej z elementami historii i filozofii nauki zorientowanej na eksplorację relacji nauka – technika - społeczeństwo. Podejmowane zadania badawcze ogniskowane są m.in. na takich zagadnieniach jak:
- racjonalność przyrody (zasada przyczynowości, kauzalizm, determinizm, teleologia, fatalizm)
- oddziaływanie astronomii z fizyką i techniką w tworzeniu monistycznej interpretacji kosmosu (monizm nomologiczny, dynamistyczny, genetyczny i atrybutywistyczny)
- geneza naturalizmu ontologicznego i metodologicznego
- rola historycznych i współczesnych anomalii w kontekście odkrycia naukowego (gwiazdy anomalne)
- różnice pojęciowe pomiędzy obserwacją i eksperymentem (testy ogólnej teorii względności)
- relacje pomiędzy wynalazkiem technicznym i odkryciem naukowym.
dr Jacek Golbiak
Przedmiotem badań są filozoficzne aspekty mechaniki kwantowej ze szczególnym uwzględnieniem problematyki czasu. Rozważam min. takie zagadnienia, jak:
- Specyfika określenia czasu w fizyce kwantowej wobec zdefiniowania czasu w fizyce relatywistycznej.
- Rodzaje czasu:
- czas zewnętrzny, czyli czas mierzony przy pomocy zegarów niesprzężonych dynamicznie z układem obserwowanym.
- czasy wewnętrzne, czyli czasy określane przez dowolne wielkości dynamiczne charakteryzujące układ.
- czas jako zmienna dynamiczna – obserwabla kwantowa.
- Własności czasu kwantowego, a jego własności topologiczne (jednowymiarowość, ciągłość, niezwartość) oraz własności symetrii (jednorodność, odwracalność).
- Aplikacje kosmologiczne czasu kwantowego. Wpływ teraźniejszych obserwacji na przebieg wydarzeń z przeszłości Wszechświata.
- Rodzaje czasu:
- Rewizja klasycznego rozumienia przyczynowości:
- możliwość odwrócenia stosunku pomiędzy przyczyną i skutkiem oraz możliwość odwrócenia czasowego porządku zjawisk ukazane przez eksperymenty z opóźnionym wyborem – tzw. przyczynowość wsteczna (J. A. Wheeler).
- pojawienie się prędkości nadświetlnych w procesach tunelowania kwantowego (prędkość fazowa fali) powodując fakt, że obiekt przybywa do celu przed opuszczeniem źródła – efekt Hartmana.
- oddziaływanie wstecz w czasie jako możliwe rozwiązanie paradoksu Einsteina, Podolskiego, Rosena.
dr hab. Zbigniew Wróblewski, prof. KUL
W Katedrze Filozofii Przyrody ponadto są podejmowane badania z zakresu filozoficznej problematyki bytu ożywionego i filozoficznych zagadnień ochrony środowiska.
- W badaniach z zakresu filozofii bytu ożywionego podejmowana jest problematyka natury życia w ujęciu historycznym i systematycznym, koncepcji życia wykorzystywanych w teorii działań proekologicznych (aspekt aksjologiczny życia) oraz prowadzone są badania z zakresu antropologii.
- Badania prowadzone nad koncepcjami natury życia i zagadnieniami antropologicznymi rozwijane są w następujących kierunkach:
- epistemologiczne i metodologiczne aspekty badań nad naturą życia;
- podstawowe koncepcje przyrody w XX wiecznej filozofii przyrody i filozofii ekologicznej;
- ewolucja człowiekowatych, współczesne sposoby klasyfikacji rodzaju Homo.
- Badania matateoretyczne skupiają się na analizie statusu metodologicznego ekologii i próbach sformułowania teorii ekologii uwzględniającej czynniki humanistyczne.
Ostatnia aktualizacja: 24.03.2015, godz. 23:49 - Andrzej Zykubek