Katedra została utworzona w roku 1956 pod nazwą Katedry Historii Filozofii Starożytnej i Wczesnego Średniowiecza, obecną nazwę otrzymała w roku 1977. Od chwili utworzenia Katedry do roku 1990 kierował nią ks. prof. Marian Kurdziałek. W 1990 roku z Katedry została wydzielona Katedra Historii Filozofii w Polsce, do której weszli ks. prof. Stanisław Wielgus (jako kierownik Katedry) i dr Kazimierz Wójcik. Kierownictwo Katedry Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej objął o. prof. Edward Iwo Zieliński OFMConv. Od roku 2008 kierownikiem Katedry jest prof. Agnieszka Kijewska. Od roku 1954 przy Katedrze istniało studium filozofii Wschodu, której pracownikami byli: prof. Leon Cyboran, ks. prof. Franciszek Tokarz, dr Tomasz Ruciński, dr Maciej Zięba i prof. Paweł Sajdek.

 

Z inspiracji o. prof. Zielińskiego Katedra Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej nawiązała kontakty z wybitnym znawcą starożytności, prof. Giovannim Reale (Sacro Cuore, Mediolan). Profesor Reale był uczestnikiem wielu sympozjów i konferencji na KUL-u, poczynając od konferencji z roku 1992 poświęconej nowej interpretacji Platona. W roku 2000 prof. Reale został doktorem honoris causa KUL, a od roku 1993 były wydawane RW KUL kolejne tomy jego monumentalnej Historii filozofii starożytnej w przekładzie o. prof. Zielińskiego. W roku 2003 ukazał się polski przekład jego Myśli starożytnej, przygotowany i zainspirowany przez o. prof. Zielińskiego. Ojciec prof. Zieliński był również wybitnym znawcą myśli średniowiecznej, zwłaszcza filozofii św. Anzelma z Canterbury, św. Bonawentury, a przede wszystkim bł. Jana Dunsa Szkota. Z jego inicjatywy i przy współpracy dr. Romana Majerana, w roku 2008 zostało zorganizowane Międzynarodowe Jubileuszowe Sympozjum z okazji 700-lecia śmierci Jana Dunsa Szkota.

 

Zainteresowania i kierunki badań zarysowane przez „ojców” Katedry – ks. prof. Mariana Kurdziałka i o. prof. Zielińskiego – są kontynuowane przez ich uczniów. Badania nad myślą starożytną, zwłaszcza nad filozofią Arystotelesa i jego komentatorów (Aleksander z Afrodyzji, Temistiusz, Filopon) prowadzi dr hab. Monika Komsta. Tradycją platońską, zwłaszcza w jej kontynuacji w tradycji patrystycznej i bizantyńskiej zajmuje się dr hab. Anna Palusińska. Starożytna i średniowieczna retoryka i logika oraz filozofia św. Anzelma z Canterbury stanowi szczególny obszar zainteresowań dr hab. Andrzeja Stefańczyka. Prof. Agnieszka Kijewska zajmuje się głównie dziejami tradycji neoplatońskiej we wczesnym i późnym średniowieczu (św. Augustyn, Boecjusz, Eriugena, szkoła w Chartres, św. Bonawentura, Mikołaj z Kuzy). W roku 2009 Katedra zorganizowała we współpracy z Institut für Cusanus Forschung w Trewirze i Studium Dominicanum (Warszawa) międzynarodowe sympozjum „Eriugena-Kuzańczyk”. W latach 2015-2019 dr hab. Andrzej Stefańczyk i prof. Agnieszka Kijewska realizowali grant badawczy NCN (Opus 8) pt. Filozoficzna dyskusja wokół problemu determinizmu od św. Augustyna do Alvina Plantingi. Wolność człowieka a hipoteza teistyczna. Od roku 2016-2020 na Wydziale Filozofii KUL realizowany jest grant badawczy finansowany przez MNiSW: Pomniki polskiej myśli filozoficznej, teologicznej i społecznej XXI i XXI wieku: Lubelska Szkoła Filozoficzna, którego kierownikiem jest prof. Agnieszka Kijewska, a uczestnikiem dr hab. Monika Komsta. Jednym z rezultatów grantu jest monografia pod red. M. Komsty Marian Kurdziałek – mediewista (Lublin 2019).

 

 

Autor: Andrzej Zykubek
Ostatnia aktualizacja: 08.11.2024, godz. 16:26 - Maksymilian Rej