Historia katedry i kierunki badań

Katedra Polifonii Religijnej (pierwotna nazwa Katedry) powstała w roku 1968 jako rezultat usamodzielnienia się z Katedry Chorału Gregoriańskiego. Jej założycielem i pierwszym kierownikiem był ks. prof. dr hab. Karol Mrowiec CM (1968-1990). Przedmiotem jego badań była religijna staropolska kultura muzyczna w różnorodnych przejawach: twórczość wielogłosowa, muzyka organowa, ośrodki religijnej kultury muzycznej, pieśń kościelna jedno- i wielogłosowa. Wypracował on zasady dokumentacji źródłowej (Katalog muzykaliów Gidelskich) i program badań pieśni kościelnych zachowanych w drukach i rękopisach. Zainicjował prace badawcze nad polską muzyką religijną od XVI do XIX wieku. Pisane pod jego kierunkiem prace podejmowały problematykę kościelnej pieśni jedno- i wielogłosowej z różnych ośrodków kościelnych. Prace związane z pieśnią religijną dotyczyły także źródeł drukowanych z okresu XVI-XX wieku.

Inny obszar badań katedry to religijna twórczość kompozytorów polskich jak i związanych z muzyczną kulturą polską: kolejne generacje kompozytorów w kontekście historycznym i analiza uprawianych przez nich wybranych gatunków muzycznych. Rezultatem są prace naukowe o kompozytorach staropolskich, XIX-wiecznych, działających na przełomie XIX/XX wieku, XX-wiecznych. Część badań koncentrowała się na życiu kompozytorów i twórczości religijnej w szerokim tego słowa znaczeniu. W badaniach uwzględniano msze, requiem, nieszpory, Te Deum, pasje, Stabat Mater, Litanie, motety, kantaty, pieśni, muzykę organową. Część prac posiada charakter monograficzny, dotyczy twórczości mszalnej XIX i XX w., bożonarodzeniowej, pasyjnej, motetowej, hymnicznej, pieśniowej, do tekstów psalmów.

Część prac dotyczy życia muzycznego ośrodka lub regionu w określonym czasie. Z inicjatywy kolejnego kierownika katedry, prof. dr. hab. S. Dąbka, powstało archiwum „Zbiory twórczości religijnej kompozytorów polskich XX-XXI w.”, które obejmuje bogaty zasób różnych gatunków muzyki religijnej, a szczególnie twórczości mszalnej. Tematyka badań daje podstawy do syntetycznego spojrzenia na religijną kulturę muzyczną Polski.

W roku 2021 nastąpiła zmiana nazwy katedry z Katedry Polifonii Religijnej na Katedrę Badań nad Monodią i Polifonią Religijną.

Działalność naukowa:

• Badanie traktatów teoretycznych XVII i XVIII wieku i ich związki z muzyką religijną
• Życie muzyczne w ośrodkach kościelnych w Polsce w XVII i XVIII wieku
• Dokumentowanie źródeł staropolskiej kultury muzycznej, zwłaszcza religijnej
• Rękopiśmienne i drukowane kodeksy liturgiczno-muzyczne w aspekcie tradycji muzycznej
• Twórczość maryjna
• Twórczość kompozytorów polskich na emigracji
• Metodologia badań interdyscyplinarnych, muzyczno-literackich, ze szczególnym uwzględnieniem semiotyki muzycznej
• Projekt z dofinansowaniem w ramach NPRH „Źródła liturgiczno-muzyczne Opactwa Cystersów w Krakowie - Mogile jako przedmiot badań kultury staropolskiej”

Baza naukowa:

       Dostęp do Katalogu Źródeł Muzycznych w bazie RISM