Centrum Analiz i Badań nad Gospodarką i Finansami im. Zyty Gilowskiej zostało powołane na Wydziale Nauk Społecznych z dniem 1 marca 2020 roku, na mocy zarządzenia NR ROP-0101-45/20 Rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II z dnia 11 lutego 2020 r. Centrum to powołano do życia w ramach Instytutu Ekonomii i Finansów, na wniosek Rady Instytutu Ekonomii i Finansów, pozytywnie zaopiniowany przez Uniwersytecką Komisję ds. Rozwoju Uniwersytetu.

Pomysł utworzenia Centrum zrodził się pod koniec 2019 roku, wśród pracowników ówczesnych dwóch Katedr Instytutu Ekonomii i Finansów, tj. Katedry Finansów Publicznych i Katedry Rachunkowości (obecnie jedna Katedra Finansów i Rachunkowości), których większość znała Panią Profesor Zytę Gilowską, a część z Nią blisko współpracowała.

Centrum – zgodnie z ideą, wyartykułowaną przez Grupę Inicjatywną we wniosku o powołanie tej jednostki – ma podjąć i kontynuować „... spuściznę naukową, organizacyjną i analityczną, pozostawioną przez Panią Prof. Zytę Gilowską – zmarłą w 2016 r. wieloletnią Dyrektor Instytutu i Kierownika Katedry Finansów Publicznych”.

Pani Profesor Gilowska w czasach swojej aktywności naukowej prowadziła badania w ramach dwóch obszarów problemowych: transformacji ustrojowej (włączając w to zagadnienia decentralizacji) oraz finansów publicznych. W obu tych obszarach Jej prace są nadal aktualne, zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i praktycznym. Pomysłodawcy uznali, że dociekania Pani Profesor powinny być kontynuowane i znaleźć potwierdzenie w aktywności naukowej pracowników dzisiejszego Instytutu Ekonomii i Finansów, wzmacniając – jak kiedyś Pani Profesor - środowiskową rozpoznawalność KUL w zakresie badań wspomnianych obszarów. Zakres badań Centrum będzie więc zgodny z zainteresowaniami Prof. Zyty Gilowskiej, czyli dotyczył będzie:

• rozwiązań ustrojowych, ze szczególnym uwzględnieniem organizacji, działalności i finansowania jednostek samorządu terytorialnego;
• ekonomiki sektora publicznego;
• systemowych (makro-), sektorowych (mezo-) i szczegółowych (mikro-) analiz w zakresie finansów – zarówno publicznych, przedsiębiorstw, w tym MSP;
• statystyczno–ekonometrycznego modelowania i analizy zjawisk oraz procesów ekonomicznych.

W ocenie pomysłodawców forma organizacyjna, jaką jest Centrum, pozwoli zintensyfikować badania prowadzone w Instytucie, a także wzmocni potencjał komercjalizacyjny środowiska naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, zainteresowanego wspomnianymi obszarami problemowymi.