Pracownia Wojskowo-Historyczna

PRACOWNIA WOJSKOWO-HISTORYCZNA

INSTYTUT HISTORII

TOWARZYSTWO NAUKOWE

KATOLICKIEGO UNIWERSYTETU LUBELSKIEGO JANA PAWŁA II

zapraszają na ogólnopolską konferencję

WOJNY W NARRACJACH UCZESTNIKÓW I ŚWIADKÓW

z dziejów wojskowości polskiej i powszechnej

CZWARTEK 18 IV 2024

9.00 Inauguracja konferencji: prof. KUL dr hab. Andrzej Niewiński – Kierownik Pracowni Wojskowo-Historycznej IH KUL

moderator: dr hab. Jan Ptak

9.15 – 9.30 prof. dr hab. Andrzej Olejko (PANS) Czy ostatnia karta w historii Morskiego Dywizjonu Lotniczego w Pucku?

9.30 – 9.45 prof. AMWdr hab. Andrzej Drzewiecki (AMW) Wojenny epizod morski z września 1939 roku w relacjach i wspomnieniach jego uczestników

9.45 – 10.00 dr Mariusz Kardas (AMW) Zaślubiny Polski z morzem w lutym 1920 roku w narracji porucznika Zdzisława Rozwadowskiego dowódcy 1 szwadronu 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich

10.00 – 10.15 dr Ireneusz Wojewódzki (UZ) Wojna na morzu w narracji Fredericka Marryata

10.15 – 10.30 dr Piotr Derengowski (UG) Zapomniane relacje z wojny secesyjnej - historie żołnierzy w świetle sprawozdań głównych sądów wojskowych

10.30 – 10.45 dyskusja

10.45 – 11.00 przerwa kawowa

moderator: prof. AMW dr hab. Andrzej Drzewiecki

11.00 – 11.15 prof. dr hab. Leszek Wojciechowski (KUL) Wczesnośredniowieczni kronikarze jako bezpośredni obserwatorzy konfliktów zbrojnych

11.15 – 11.30 prof. UP dr hab. Agnieszka Teterycz-Puzio(Uniwersytet Pomorski w Słupsku) „Po co się użalacie? Czy nie wiecie, że nie bywa wojny bez zabitych?” Kilka epizodów z relacji sojuszników: Daniel halicki a Konrad Mazowiecki i Bolesław Wstydliwy

11.30 – 11.45 dr hab. Jan Ptak (KUL) Zeznania uczestników walk z krzyżackim najazdem we wrześniu 1331 r. na procesie warszawskim (1339)

11.45 – 12.00 dr hab. Marek Radoch(UWM) Doniesienia o zamku piskim w czasach wojny trzynastoletniej (w korespondencji krzyżackiej)

12.00 – 12.15 dr Marcin Gomółka(Uniwersytet w Siedlcach)Bitwa nad Mozgawą w relacji bezpośredniego świadka wydarzeń – Wincentego Kadłubka

12.15 – 12.30 dyskusja

12.30 – 14.00 przerwa na obiad

moderator: dr Marcin Baranowski

14.00 – 14.15 prof. KUL dr hab. Andrzej Niewiński(KUL) Postrzeganie wojny w Crónica del Rey Don Pedro Pero López de Ayala

14.15 – 14.30 prof. UJD dr hab. Maciej Trąbski(UJD) Guerra de las Naranjas (1801) w świetle wspomnień generalísimusa Manuela Godoya

14.30 – 14.45 prof. KUL dr Pablo de la Fuente de Pablo(KUL) Awans kapitana Francisco Franco Bahamonde do stopnia majora za zasługi wojenne (1916)

14.45 – 15.00 mgr Mateusz Juliusz Gwizdek(KUL)Cruzados del siglo XX. Wojna domowa w Hiszpanii oczami żołnierzy sił narodowych i cywili wspierających powstanie

15.00 – 15.15 mgr Bogusław Szalast (KUL) Hiszpańska wojna domowa (1936 - 1939) w relacji i komentarzu tygodnika "Piast"

15.15 – 15.30 dyskusja

moderator: dr Jan Błachnio

15.30 – 15.45 dr Dawid Gralik(UAM) Początki formowania Wojska Polskiego doby napoleońskiej na przełomie 1806/1807 r. w świetle wspomnień

15.45 – 16.00 dr Ewelina Lilia Polańska, dr Jakub Żygawski (Akademia Zamojska, Archiwum Państwowe w Zamościu)

Zdobycie Zamościa w 1809 r. z perspektywy zamojskich przedmieść. Relacje pisane, ikonograficzne i kartograficzne

16.00 – 16.15 prof. KUL dr hab. Cezary Taracha (KUL) Dramatyzm wojny w relacji szeregowego żołnierza. Relacja Bolesława Gorala z bitwy pod Tomaszowem Lubelskim (wrzesień 1939 r.)

16.15 – 16.30 mgr Piotr Greszta (KUL) „Zostałem schwytany przez Polaków!” – pobyt w polskiej niewoli w świetle zapisków w dzienniku niemieckiego strzelca z 4 Dywizji Lekkiej

16.30 – 16.45 dr Tomasz Gliniecki (Muzeum Stutthof w Sztutowie)Czy w 1945 r. w Gdańsku żołnierze Armii Czerwonej spalili żywcem grupę cywilów chroniących się w kościele? Problemy wiarygodności jedynej relacji

16.45 – 17.00 dr hab. Milena Palczewska (ASzWoj) Wojna o Naddniestrze w przekazach jej uczestników – wyniki badań terenowych

17.00 – 17.15 płk prof. ASzWoj dr hab. Jacek Lasota (ASzWoj) Doświadczenia wojenne w kształceniu oficerów w Wydziale Wojskowym Akademii Sztuki Wojennej - wyniki badań

17.15 – 17.45 dyskusja i podsumowanie I dnia obrad

19.00 – spotkanie na Starym Mieście

PIĄTEK 19 IV 2024

moderator: dr hab. Andrzej Niewiński

9.00 – 9.15prof. dr hab. Norbert Kasparek (UWM; Archiwum Państwowe w Olsztynie) Gen. Maciej Rybiński żołnierz i historyk powstania listopadowego

9.15 – 9.30dr Krzysztof Augustyniak (Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce) Konsekwencje bitwy pod Ostrołęką (26 maja 1831 r.) w relacjach pamiętnikarskich uczestników wojny polsko-rosyjskiej 1831 r.

9.30 – 9.45prof. UŁ dr hab. Tadeusz Grabarczyk (UŁ) Wojna polsko-mołdawska 1538 r. w świetle wykazów strat

9.45 – 10.00mgr Krzysztof Wróbel(UŚ) Obraz armii moskiewskiej w świetle „Pamiętników” Jana Chryzosotoma Paska

10.00 – 10.15dr Bartosz Staręgowski (Archiwum Państwowe w Lublinie) Przebieg II wojny północnej na obszarze Wielkopolski właściwej w relacjach jej uczestników. Obraz powstania wielkopolskiego w pamiętnikach i aktach urzędowych

10.15 – 10.30dr Marcin Karkut (KUL) Maksymy wojenne markiza de la Miny (1690-1767) jako źródło do dziejów wojskowości hiszpańskiej i europejskiej

10.30 – 10.45dyskusja

10.45 – 11.00przerwa kawowa

moderator: dr Tomasz Gliniecki

11.00 – 11.15 prof. dr hab. Jolanta Daszyńska (UŁ) Kazimierz Pułaski w bitwie nad Brandywine, 11 września 1777 r. w relacji świadków

11.15 – 11.30 prof. dr hab. Maciej Franz (UAM) Wojna 1939 roku oczami profesorów uniwersytetów we Lwowie i Wilnie. Jak pod ciosami Sowietów umierał świat polskich Kresów

11.30 – 11.45 dr Grzegorz Jasiński (WAT)Kto podjął decyzję o rozpoczęciu walki 1 sierpnia o godz. 17.00? Rozważania o różnych narracjach uczestników w 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego

11.45 – 12.00 dr Michał Faszcza (UŚ) Znaczenie źródeł osobistych w badaniu indywidualnych doświadczeń uczestnictwa w walce

12.00 – 12.15 dr Magdalena Pogońska-Pol (UŁ) Konflikt arabsko – izraelski w pamiętnikach prezydentów USA

12.15 – 12.30dyskusja

12.30 – 14.00 przerwa na obiad

moderator: dr Marcin Baranowski

14.00 – 14.15 dr hab. Ewa M. Ziółek (KUL)Malarz Jego Cesarsko – Królewskiej Mości na Wielkiej Wojnie

14.15 – 14.30 dr Jan Błachnio (UW) I bitwa pod Kraśnikiem (23-25 sierpnia 1914 roku) w świetle materiałów archiwalnych, wspomnieniowych i prasowych. Różne elementy obrazu starcia czy jego różne przedstawienia

14.30 – 14.45 prof. UŁ dr hab. Witold Jarno (UŁ) Relacje żołnierzy 28 Pułku Strzelców Kaniowskich o walkach toczonych w latach 1919-1920 w zbiorach Centralnego Archiwum Wojskowego

14.45 – 15.00 dr Dariusz Faszcza (Akademia im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku) Walki pod Wołkowińcami w lipcu 1920 r. w relacji ppor. Edmunda Różyckiego

15.00 – 15.15 dyskusja

moderator: dr hab. Ewa Ziółek

15.15 – 15.30 mgr Wiktoria Zaborowska (UŚ)Ile warta jest wojna? O społecznej potrzebie wycofania Aten z wojny peloponeskiej na podstawie komedii Arystofanesa

15.30 – 15.45 mgr Michał Rastaszański (UW)Morale milicji nowojorskiej podczas wojny 1812 roku w świetle egodokumentów

15.45 – 16.00 mgr Weronika Kulczewska-Rastaszańska (UW)Ta sama historia o Wielkiej Wojnie, sto lat później: Kres Drogi (2017) jako palimpsest

16.00 – 16.15 mgr Damian Michał Szewczyk (KUL) „Krwawy Baron” – Roman Baron Ungern von Sternberg – oczami Ossendowskiego oraz Giżyckiego

16.15 – 16.30 mgr Kacper Jan Gęsior (UW) Specyfika działań wojennych w lesie tropikalnym na podstawie relacji marines z 1. Dywizji Piechoty Morskiej z walk o Guadalcanal

16.30 – 16.45 dr Marcin Paluch (LAW) Polska prasa emigracyjna o zmaganiach żołnierzy 2. Korpusu Polskiego w bitwie pod Monte Cassino

16.15 – 16.45 dyskusja

16.45 – 17.00 zakończenie i podsumowanie konferencji: dr hab. Andrzej Niewiński –Pracownia Wojskowo-Historyczna

Mamy zaszczyt zaprosić Państwa do udziału w ogólnopolskiej konferencji naukowej organizowanej przez Pracownię Wojskowo-Historyczną Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II,

która będzie miała miejsce w dniach 18-19 kwietnia 2024 r. w Lublinie

WOJNY W NARRACJACH UCZESTNIKÓW I ŚWIADKÓW

z dziejów wojskowości polskiej i powszechnej

Wielkie dziejowe wydarzenia pozostawiają po sobie różnorakie, zamierzone i niezamierzone ślady. Dotyczy to także wojennych zmagań, które szczególnie odciskają swe piętno w ludzkiej świadomości i pamięci. Od zawsze starano się utrwalić i zachować w różny sposób dla potomności ich obraz, do czego najlepszą potencjalnie sposobność mieli ludzie biorący w nich bezpośredni udział lub mogący je osobiście obserwować. Chcąc objąć refleksją tego rodzaju poczynania i ich efekty, wiodący temat naszego kolejnego spotkania z cyklu "Człowiek i wojna" określiliśmy sformułowaniem "Wojny w narracjach uczestników i świadków". Pozwoli to Autorom referatów skupić uwagę zarówno na utrwalonym w różny sposób (poprzez pismo, obraz, czy dźwięk) odbiciu wydarzeń i zjawisk obejmujących różnorodne przejawy militarnej aktywności człowieka, jak też na biorących w nich udział twórców świadectw o tej tematyce. Mamy nadzieję, że wspólnym wysiłkiem uda nam się lepiej zdefiniować istotę tych wytworów, uwypuklić ich gatunkowe i treściowe bogactwo, a także znaczenie dla badań wojskowo-historycznych.

Osoby zainteresowane prosimy o przygotowanie wystąpień konferencyjnych [max. 20 minut] i nadesłanie abstraktów. Zgłoszenia prosimy nadsyłać drogą elektroniczną [niewin@kul.pl] do 7 kwietnia 2024 r.

Komitet organizacyjny

dr hab. Jan Ptak

dr hab. Andrzej Niewiński, prof. KUL

dr Marcin Baranowski

dr Andrzej Gładysz