II Ogólnopolska Konferencja Naukowa
KULTURA MA ZNACZENIE

Minione, obecne i przyszłe
Lublin, 21-22 listopada 2024 r.

 

Zaproszenie

 

Obserwowana współcześnie dynamika przemian kulturowych nie ma w dziejach precedensu. Mówi się dziś o kulturze, że jest to pojęcie kłopotliwe, a nawet „mocno skompromitowane”, które popadło w niełaskę badaczy. A mimo to wydaje się, że nigdy dotąd wiedza o kształcie i dynamice kultury i zrozumienie jej mechanizmów nie były równie potrzebne, co dzisiaj. W przypadku kultury mamy dziś do czynienia z procesem „rozplenienia się sensów” i wiąże się to z coraz bardziej różnicującym się pojęciem kultury. Jest to pojęcie nieustannie „zapylane” (inspirowane, ale i rozmywane) przez różne dziedziny i formy życia społecznego czy też przez odmienne tradycje naukowe. Kultura jako przestrzeń i determinanta ludzkich aktywności wymaga interdyscyplinarnego namysłu i wieloaspektowego oglądu zjawisk kulturowych.

 

Taka też jest idea konferencji. Konferencja jest kontynuacją spotkania, które odbyło się w listopadzie 2018 roku w Lublinie. Uczestników obecnej edycji będziemy prosić o namysł nad zagadnieniami zaproponowanymi w poszczególnych panelach.

 

Do udziału w konferencji zapraszamy zarówno socjologów, filozofów, kulturoznawców, antropologów, literaturoznawców i badaczy mediów oraz przedstawicieli innych dyscyplin humanistycznych i społecznych, jak i „praktyków” kultury, osoby bezpośrednio zaangażowane w jej tworzenie i animację, dla których ważny wydaje się problem kondycji kultury współczesnej.

 

Podczas sesji plenarnej (pn. Wartość kultury – wartości w kulturze) swoje wystąpienia zapowiedzieli: dr hab. Monika Banaś, prof. UJ; ks. prof. dr hab. Marek Lis, UO; dr hab. Magdalena Szpunar, prof. UŚ oraz prof. dr hab. Anna Śliz, SGGW.

 

Konferencja organizowana jest przez Katedrę Badań nad Kulturą i Komunikacją w Instytucie Socjologii UMCS oraz Katedrę Komunikacji Wizualnej i Nowych Mediów w Instytucie Dziennikarstwa i Zarządzania KUL. 

 

 

Panele dyskusyjne

 

I. Wielokulturowość w obliczu polikryzysu

 

Polikryzys, termin użyty przez Edgara Morina i Anne Brigitte Kern (polycrisis.org), jako sytuacja nakładających się na siebie wielu, złożonych i powiązanych ze sobą kryzysów - gospodarczych, klimatycznych, militarnych, zdrowotnych, migracyjnych i innych - stwarza szczególne okoliczności dla funkcjonowania jednostek, jak i całych zbiorowości. Aktualnym wyzwaniem w tej perspektywie staje się wypracowywanie indywidualnych i zbiorowych strategii współistnienia w warunkach narastającej różnorodności kulturowej. Podczas sesji chcielibyśmy bliżej przyjrzeć się problematyce szeroko rozumianej wielokulturowości.

 

Proponowane obszary tematyczne sesji:
1. Różnorodność kulturowa, procesy migracyjne i (dez)integracyjne jako źródło i jako odpowiedź na polikryzys.
2. Dialog międzykulturowy oraz strategie radzenia sobie z dyskryminacją i ksenofobią w czasach niepokoju.
3. Strategie i przemiany tożsamościowe w warunkach polikryzysu.
4. Edukacja w społeczeństwach wielokulturowych.
5. Status obywatela w warunkach wielokulturowości i nowe polityki multikulturalizmu versus nacjonalizm.
6. Znaczenie wsparcia społecznego i sieci wspólnotowych w podnoszeniu odporności (rezyliencji) kulturowej.
7. Relacje między wielokulturowością a innowacyjnością, kreatywnością i rozwojem społeczno-gospodarczym.

 

II. Media w kulturze – kultura w mediach

 

Człowiek współczesny żyje i funkcjonuje w świecie dynamicznego rozwoju mediów, który zaowocował rozwojem kultury medialnej. Badacze podkreślają wręcz pojawienie się nowego typu odbiorcy/uczestnika tej kultury określanego mianem homo mediens, a nawet jej uwspółcześnioną wersję cyfrową homo mediens internetus. Co może dziś znaczyć „uczestnictwo w kulturze” w świecie zapośredniczonym przez media cyfrowe? By właściwie postawić pytanie o relację pomiędzy ludźmi a instytucjami i treściami kultury, należy zrozumieć istotę dokonujących się współcześnie zmian.

 

Tematyka wystąpień może obejmować następujące zagadnienia:
1. Komunikowanie kultury w mediach: style, gatunki, języki i kody, nowe techniki kreacyjne, zabiegi i mechanizmy symulacyjne, praktyki rekompozycji oraz remiksu
2. Rola mediów publicznych i prywatnych we wspieraniu i upowszechnianiu różnorodności kulturowej vs. demokracja kulturowa nowych mediów
3. Dialog kultury z mediami – transgresyjność, oddziaływanie mediów na kulturę, oddziaływanie kultury na media; społeczny wymiar skutków wzajemnego oddziaływania

4. Cyberkultura i sztuczna inteligencja - nowe formy tworzenia/uczestnictwa w kulturze za pośrednictwem mediów
5. Kompetencje nadawców i odbiorców komunikowaniu kultury, paradygmaty interpretacyjne
6. Prawne aspekty i etyczne dylematy wykorzystywania treści o kulturze w mediach i społeczeństwie.

 

III. Badanie kultury w dobie algorytmów

 

W epoce cyfryzacji, algorytmy mają istotny wpływ na formowanie kultury, definiując nowe metody interakcji między użytkownikami a treściami medialnymi. Podczas tej sesji skoncentrujemy się na roli, jaką media i nowoczesne technologie informatyczne, w tym generatywne modele sztucznej inteligencji, odgrywają w tworzeniu, dystrybucji i konsumpcji treści kulturowych, a także na tym, jak te procesy wpływają na kształtowanie norm i wartości kulturowych.

 

Tematyka wystąpień może obejmować następujące zagadnienia:
1. Algorytmy a kultura, wpływ nowych technologii na tworzenie, dystrybucję i odbiór treści kulturowych.
2. Kompetencje medialne i rozwój umiejętności krytycznej analizy i zrozumienia mediów cyfrowych.
3. Metodologia badań nad nowymi mediami.
4. Wpływ nowych mediów na społeczne i kulturowe transformacje.
5. Wyzwania i możliwości ery algorytmów.

 

IV. Kultura – stare i nowe odsłony

 

Podczas tej sesji chcemy skupić się na dyskusji nad zmianą kulturową. Interesować nas będzie ewolucja sposobów definiowania kultury na przestrzeni dziejów: od starożytnej „uprawy ziemi”, „doskonałości ludzkiego Ducha”, dziewiętnastowiecznej „złożonej całości” i „cywilizacji”, do współczesnej jej tekstualizacji (postmodernizm) i ostatecznego podważania zasadności tego pojęcia. Interesować nas będą także referaty analizujące ewolucję konkretnych zjawisk kulturowych osadzonych w tradycji, ale także zjawisk dopiero wyłaniających się w procesie globalizacji, glokalizacji i dyfuzji.

 

Proponujemy następujące obszary tematyczne:
1. Historyczne i współczesne sposoby ujęcia kultury.
2. Współczesne metodologie badania kultury: antropologiczne, socjologiczne, filozoficzne czy psychologiczne.
3. Analiza dawnych form kultury i ich wpływu na współczesne społeczeństwa.
4. Zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego.
5. Wymiana międzykulturowa i jej wpływ na lokalne tradycje.
6. Rola migracji wewnętrznych i międzynarodowych w zmianach kulturowych.
7. Kultura jako fundament tożsamości indywidualnych i zbiorowych.

 

Rejestracja

 

Prosimy o przesyłanie abstraktów i tytułów wystąpień (długość 900 znaków) z podaniem stopnia naukowego, afiliacji oraz danych kontaktowych (adresu mailowego, nr telefonu) do dnia 6 września 2024 roku na adres: kultura-ma-znaczenie@mail.umcs.pl

 

O decyzji w sprawie przyjęcia referatu powiadomimy do 12 października 2024 r.

 

Konferencja będzie odbywać się w trybie stacjonarnym. Językiem konferencji jest polski.
Miejsce obrad: Aula Wydziału Filozofii i Socjologii UMCS, pl. M. Curie-Skłodowskiej 4, Lublin.

 

Organizatorzy nie zapewniają noclegów. 

 

Wysokość opłaty konferencyjnej, obejmującej koszty organizacyjne, materiały konferencyjne, przerwy kawowe, dwa obiady oraz udział w uroczystej kolacji (21 XI) wynosi:

 

650 zł – pracownicy naukowi
450 zł – doktoranci

 

O terminach i numerze konta do wnoszenia opłaty poinformujemy w osobnym komunikacie. Artykuły pokonferencyjne mają szansę być opublikowane, po pozytywnych recenzjach, w czasopismach naukowych: „Konteksty Społeczne”; „Roczniki Nauk Społecznych KUL” lub w monografii pokonferencyjnej.

 

Rada naukowa

 

dr hab. Monika Banaś, prof. UJ
dr hab. Ewa Głażewska, prof. UMCS
dr hab. Arkadiusz Jabłoński, prof. KUL
dr hab. Leszek Kopciuch, prof. UMCS
dr hab. Stanisław Lachowski, prof. UMCS
ks. prof. dr hab. Marek Lis, UO
dr hab. Magdalena Szpunar, prof. UŚ
dr hab. Justyna Szulich-Kałuża, prof. KUL
prof. dr hab. Anna Śliz, SGGW
dr hab. Dariusz Wadowski, KUL

 

Komitet Organizacyjny

 

Katedra Badań nad Kulturą i Komunikacją, Instytut Socjologii UMCS
Katedra Komunikacji Wizualnej i Nowych Mediów, Instytut Dziennikarstwa i Zarządzania KUL
dr hab. Urszula Kusio, prof. UMCS – współprzewodnicząca
dr hab. Justyna Szulich-Kałuża, prof. KUL – współprzewodnicząca

dr hab. Małgorzata Gruchola, prof. KUL
dr Edyta Barańska – sekretarz
dr Joanna Bielecka-Prus
dr Błażej Dyczewski
dr Andrzej Jekaterynczuk
dr Małgorzata Sławek-Czochra – sekretarz
dr Joanna Sosnowska
dr Karolina Szcześniak
dr Aneta Wojciszyn-Wasil
dr Artur Wysocki
mgr Damian Bieniek
mgr Anna Swęda
mgr Grzegorz Winnicki

 

Osoby do kontaktu:
dr Edyta Barańska, mail: edyta.baranska@mail.umcs.pl
dr Małgorzata Sławek-Czochra, mail: malgorzata.slawek-czochra@kul.pl