W ósmym tomie serii W kręgu dawnej polszczyzny (Kraków 2024) znalazła się praca dr hab. Małgorzaty Nowak, prof. KUL, zatytułowana: Między lubką najukochańszą a starym małpiszonem – zwroty adresatywne w korespondencji Zofii Kossak z córką, w której przeanalizowano, jakich form używała pisarka w listach kierowanych do swojej córki Anny.

Analizie zostały poddane zwroty adresatywne uwidocznione w części inicjalnej listów (intytulacje) Zofii Kossak do córki Anny Szatkowskiej (Rosset). Korpus badawczy stanowią 194 listy z lat 1946-1968. Korespondencja toczy się między matką a dorosłą córką. W materiale dominują zwroty adresatywne o rozbudowanej postaci, m.in.:

• Córeczko najmilsza,
• Kiciątko moje najmilsze,
• Mój najdroższy, ukochany skarbie,
• Moja lubko najmilsza,
• moje kurzątko ukochane.

Poza formami konwencjonalnymi w zbiorze obecne są adresatywy powierzchniowo obraźliwe:

• głupiątko ukochane,
• cieluś miły,
• stary małpiszon.

W epistolarnym kontekście zyskują one jednak wymiar poufały i serdeczny: „Tymczasem choć nadal nazywam cię małpiszonem, raduję się fot[ografią] i życzę żeby konfitury udały się najwspanialej, a w ogródku żeby wszystko kwitło i rosło tak, jakby Babcia chodziła po nim nocami i dmuchała na kwiaty, żeby piękniej kwitły. Uściskaj Jasia od nas obojga. Ciebie całujemy mocno, gorąco, serdecznie. Bóg z Tobą, dziecinko moja”.

Zachęcamy do lektury!

Czytaj