Symbolika Wielkanocy

Studenci i Pracownicy Etnologii na Wydziale Zamiejscowym Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL w Tomaszowie Lubelskim zapraszaja na wystawę pt. Symbolika Wielkanocy.

Wielkanoc jest najważniejszym świętem chrześcijańskim. To szczególny czas upamiętniający śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Od najdawniejszych czasów Święta Wielkiej Nocy miały swe tradycje, obrzędy i symbole.

Przemiany współczesnego świata nie dokonały przewrotu w symbolice Święta Zmartwychwstania. Symbole świąteczne dalej przechodzą z pokolenia na pokolenie, ale często jest to bezrefleksyjne i powierzchowne naśladownictwo, bez znajomości ich wymowy.

Wystawa studentów pierwszego roku etnologii pt. Symbolika Wielkanocy nie ma skupiać uwagi na przedmiotach, bo one są znane, ale ma przekazać treści dotyczące ich znaczenia. Te, o których nie wiemy lub może już trochę zatarły się w naszej pamięci. Ważne miejsce w ekspozycji zajmują opisy palm, baranków, pisanek, tradycji śmigusa-dyngusa.

Niedziela Palmowa rozpoczyna Wielki Tydzień i upamiętnia wjazd Jezusa do Jerozolimy. Chrześcijański zwyczaj przygotowywania i święcenia palm wielkanocnych sięga czasów średniowiecznych. Dziś, tak jak dawniej, palmy robi się z ziół, gałązek, bazi, kolorowych kwiatów. Palmy są też symbolem odradzającego się życia. Kiedyś Niedzielę Palmową nazywano Wierzbną lub Kwietną. Wedle ludowych wierzeń palmy wielkanocne pełniły wiele funkcji, z którymi można się zapoznać odwiedzając wystawę.

Warty przy grobie Chrystusa są zaciągane niemal we wszystkich kościołach w Polsce. Straże pełnią harcerze, strażacy, wojsko, ale ciekawym obrządkiem o ponad trzywiekowej tradycji są „Turki”, czyli warty przy grobie Chrystusa sprawowane przez „dziwnie” umundurowanych ludzi. Zwyczaj ten jest związany z powrotem chłopów walczących pod Wiedniem. Po rozgromieniu Turków poddani Jana III Sobieskiego wrócili do domu w Wielki Piątek, przebrani w zdobyczne stroje tureckie i w podzięce Bogu stanęli przy grobie Jezusa i od tego momentu stoją tak, co roku. Jeden „Turek” pełni straż przy wielkanocnym stole na tomaszowskim KUL, można go zobaczyć i zapoznać się z tą tradycją wertując eksponowaną książkę pt. „Turki”.

Wystawa powstała przy zaangażowaniu wielu studentów. Pomysłowość i duży wkład pracy wniosła Pani Marzanna Kwarciana. Pomagały jej Panie: Maria Barcicka, Lucyna Górska, Edyta Kaczmarczyk, Anna Siemion, Marta Tymura i Teresa Zając oraz Panowie: Henryk Bajan, Zygmunt Jarosz, Stanisław Kubiszyn, Artur Skibniewski i Maciej Szumilak.