Wprowadzenie do liturgii na Wielki Piątek

W Wielki Piątek – zgodnie ze starożytną tradycją – nie sprawuje się Mszy świętej. W liturgię wielkopiątkową wprowadza ks. dr Andrzej Megger.

W Wielki Piątek nie sprawuje się Mszy świętej. W ten sposób, niejako na równi z sakramentalną i mistyczną obecnością Pana pod postaciami chleba i wina oraz wspomnieniem i uobecnieniem Jego męki podczas każdej Eucharystii, mają przemówić same wydarzenia zbawcze. Ołtarz jest obnażony i nie ma na nim obrusu, świeczników ani krzyża. Szaty liturgiczne, koloru czerwonego, są nie tylko znakiem Chrystusowej krwi i męczeństwa, ale także Jego królewskiej godności oraz miłości do ludzkości. Liturgia tego dnia składa się z czterech części.

Obrzędy rozpoczynają się liturgią słowa, którą poprzedza procesja wejścia (w zupełnej ciszy). Przed ołtarzem celebrans dokonuje wymownego gestu nazywanego prostracją. Gest ten wyraża upokorzenie wobec śmierci Chrystusa, której przyczyną były nasze grzechy, trudy i cierpienia oraz ból i smutek Kościoła. Opis Męki Pańskiej według świętego Jana Apostoła, który zajmuje naczelne miejsce wśród czytań, podkreśla królewską godność Chrystusa podczas Jego męki. Liturgię słowa wieńczy uroczysta Modlitwa powszechna sięgająca początków chrześcijaństwa.

Drugą i kulminacyjną częścią liturgii jest adoracja Krzyża, która jest wyrazem wdzięczności za trud zbawienia. Po jej zakończeniu swoją głęboką wymowę będzie miał krzyż ustawiony w centrum ołtarza. Od tej chwili aż do rozpoczęcia Wigilii Paschalnej, przechodząc przed krzyżem przyklęka się tak jak przed Najświętszym Sakramentem.

Komunia święta, udzielana z hostii konsekrowanych podczas Mszy Wieczerzy Pańskiej, stanowi trzecią część liturgii Wielkiego Piątku. Jest to znak jedności Wieczernika i Golgoty oraz tego, że Chrystus zawsze żyje, aby posilać swój lud sobą pod postacią Najświętszego Sakramentu.

W Polsce i wielu innych krajach ostatnią częścią liturgii jest procesja do Grobu Pańskiego. Tam przechowuje się Najświętszy Sakrament aż do Wigilii Paschalnej oraz dla adoracji przez wiernych. Procesja upodabnia uczestników liturgii do uczniów, którzy ze czcią składali ciało Pana Jezusa w grobie po zdjęciu z krzyża. Samo złożenie do grobu przypomina przeźroczysty biały welon okrywający monstrancję z Najświętszą Hostią. Również dekoracje w Grobie Pańskim skupiają uwagę nie na figurze Pana Jezusa spoczywającego, lecz na Najświętszym Sakramencie, który jest pamiątką Śmierci i Zmartwychwstania Chrystusa.

Podczas procesji wykonuje się pełną wymowy pieśń: Odszedł Pasterz od nas… Po zakończeniu liturgii Męki Pańskiej rozpoczyna się drugi dzień Triduum Paschalnego - misterium Chrystusa pogrzebanego. Potrwa on aż do rozpoczęcia celebracji Wigilii Paschalnej.

Ks. dr Andrzej Megger
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

===

Zapraszamy do wspólnej modlitwy podczas Triduum Paschalnego. W Wielki Piątek - liturgia będzie sprawowana o godzinie 17.00.

Link do transmisji z Kościoła Akademickiego na kanale You Tube na TV KUL.