Bocelli, Bob Dylan, Niemen i Chór KUL - artyści dla Jana Pawła II

W 2020 roku z okazji setnej rocznicy urodzin Karola Wojtyły polscy artyści, w tym pochodzący z Lublina, w hołdzie papieżowi nagrali utwór „Nie zastąpi Ciebie nikt”. Hymn skomponował Romuald Lipko, tekst napisał Marek Dudkiewicz. Zaśpiewali m.in. Kasia Moś, Dorota Osińska, Natalia Rubiś, Wojciech Cugowski, Marek Piekarczyk i Mateusz Ziółko. To nie przypadek, bo Papież Polak znany ze swojego zamiłowania do sztuki i muzyki, inspirował twórczość wielu artystów na świecie. Przed nim występowali najwybitniejsi przedstawiciele świata muzyki.

- Papież Jan Paweł II uważał, że „artystyczny talent jest Bożym darem. Każdy, kto go w sobie odkrywa, wie, że nie może go zmarnować, tylko musi rozwijać. Nie robi tego dla własnego zadowolenia lecz po to, by służyć bliźniemu i społeczności, w której przychodzi my żyć” – mówi dr Andrzej Gładysz, p.o. Dyrektora Instytutu Nauk o Sztuce KUL.

Karol Wojtyła wychował się w domu, w którym sztuka była obecna. W młodości odkrywał swoje artystyczne talenty, m. in. poprzez działalność aktorską czy twórczość poetycką, kontynuowaną w dojrzałym życiu. Jak każdy seminarzysta musiał również przejść kurs muzyki liturgicznej.

- On doceniał rolę muzyki, zwłaszcza w dialogu z młodzieżą, zaznaczał, że muzyka wspiera uwielbienie Boga i daje możliwość kontemplacji Jego piękna i nieskończoności. Artystom dedykował również wyjątkowy list, w Niedzielę Wielkanocną 4 kwietnia 1999 r. - przypomina dr Gładysz.

Jako głowa Kościoła Katolickiego spotykał się z artystami podczas wielkich wydarzeń, choćby Jubileuszu Roku 2000, Światowych Dni Młodzieży, ale także podczas kameralnych spotkań w letniej rezydencji w Castel Gandolfo. Dla papieża występowali zagraniczni muzycy, między innymi włoski tenor Andrea Bocelli czy hiszpański tenor Placido Domingo. W 1997 roku na kongresie eucharystycznym w Bolonii koncert dał Bob Dylan. Podczas koncertów noworocznych w Watykanie dla papieża śpiewali m.in. B.B. King czy Ricky Martin.

Polscy artyści Ojcu świętemu

W 1999 r., kilku polskich artystów nagrało piosenkę "Osiem błogosławieństw" do muzyki skomponowanej przez Jana Pospieszalskiego. Tekst oparty jest na ewangelicznym "Kazaniu na Górze". W projekcie udział wzięli między innymi Kasia Stankiewicz, Ryszard Rynkowski, Joszko Broda, Anna Maria Jopek czy Czesław Niemen i Mietek Szcześniak.

Utwór wybrzmiał w 2000 r. podczas specjalnego koncertu w Wadowicach z okazji 80. urodzin Jana Pawła II. Dwadzieścia lat później, w maju 2020 roku, można go było usłyszeć podczas koncertu „Santo Subito - Prorok naszych czasów” w Sanktuarium św. Jana Pawła II w Krakowie-Łagiewnikach. Wystąpili wtedy m.in. Kamil Bednarek, Krystyna Prońko, Krzysztof Cugowski, Sebastian Karpiel- Bułecka, Roksana Węgiel, Paweł Golec i Łukasz Golec.

W 2020 roku z okazji setnej rocznicy urodzin Karola Wojtyły przypadającej 18 maja polscy artyści w hołdzie papieżowi nagrali utwór „Nie zastąpi Ciebie nikt”. Hymn skomponował Romuald Lipko, tekst napisał Marek Dudkiewicz. Zaśpiewali m.in. Kasia Moś, Dorota Osińska, Natalia Rubiś, Wojciech Cugowski, Marek Piekarczyk i Mateusz Ziółko.

Wcześniej,w 1997 roku dla Jana Pawła II podczas audiencji Eleni wykonała „Ave Maria” Schuberta. Artystka wielokrotnie uczestniczyła także w wydarzeniach upamiętniających papieża. W 2004 roku Stanisław Soyka nagrał płytę „Tryptyk rzymski” w oparciu o teksty papieskie. Płyta zdobyła Fryderyka w kategorii "Piosenka poetycka".

Papieżowi, który kochał góry, przygrywały również zespoły góralskie i folklorystyczne, m.in. Golec uOrkiestra czy Trebunie-Tutki. Ten ostatni uczestniczył w hołdzie górali polskich pod Wielką Krokwią w Zakopanem podczas pielgrzymki w 1997 roku. Zespół dedykował Janowi Pawłowi II płytę „Podniesienie”, a w 2011 roku wydał album będący wspomnieniem Ojca Świętego. Dla odlatującego do Watykanu po wizycie w Polsce w 2002 roku śpiewali Bracia Golcowie skomponowaną na tę okazję piosenkę "Leć muzyczko".

Lubelscy artyści z KUL

Dr Andrzej Gładysz przypomina, że Karol Wojtyła jako wykładowca KUL miał wielokrotnie możliwość obcowania ze sztuką wykonywaną przez Chór Akademicki oraz Chór Muzykologii, a także z solowymi prezentacjami wykładowców muzykologii kościelnej, które wówczas odbywały się m.in. na organach w tzw. Starej Auli w Gmachu Głównym, czy w Kościele Akademickim.

Występy – już dla Ojca Świętego w Watykanie - wspomina prezes Chóru Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Zdzisław Cieszkowski. Przed Bożym Narodzeniem 1986 roku artyści wyjechali na koncerty, między innymi do Watykanu. - Śpiewaliśmy dla Niego wiele razy, ale tamto spotkanie było naprawdę wyjątkowe, w ciągu zaledwie kilku dni spotkaliśmy się z Nim aż trzy razy – wspomina. Pierwsze spotkanie miało miejsce podczas opłatka dla Polaków w auli Pawła VI, podczas którego chór i soliści wykonywali polskie kolędy. Drugie – następnego dnia, gdy wystąpili podczas Pasterki odprawianej przez Ojca świętego, transmitowanej do kilkudziesięciu krajów, w tym po raz pierwszy do Polski - 1986 r. (zapis tych chwil został spisany w 2008 roku i można go znaleźć na stronie kul.pl).

Zdzisław Cieszkowski wspomina, że wtedy w Watykanie, wzruszony pięknem polskich kolęd i pastorałek papież prosił lubelskich chórzystów o kolejne bisy. - „Przyjedziecie do Polski, zapytają was: no a mieliście bis w Watykanie? Powiecie: tak, mieliśmy. Ile razy? Jak odpowiecie: "jeden raz", to zaczną kręcić głowami. Powiedzą: no, słaby bis, tak z grzeczności, z uprzejmości was poprosili. Więc może dla wspólnego dobra będzie lepiej jeszcze zabisować” - wspomina Jego słowa.

Kilka miesięcy później, w czerwcu 1987 r. Chór ponownie spotkał się z Ojcem świętym, gdy przyjechał do Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. - Ojciec święty pamiętał o naszym chórze. W pierwszych słowach, po wygłoszeniu oficjalnego przemówienia, zwrócił się do nas: "Ten chór jest znany szeroko w świecie. Występował między innymi w Rzymie, na placu św. Piotra i w innych miejscach" - mówi Zdzisław Cieszkowski. - Ojciec Święty kochał muzykę i muzyków, występowali dla niego najwybitniejsi artyści, wielkim wyróżnieniem dla nas jest fakt, że wśród tych artystów byliśmy także my – dodaje.

Warto również wspomnieć, że szereg programów muzyki liturgicznej, utworów oraz opracowań muzycznych przygotowywanych na wizyty papieskie wyszło spod ręki wykładowców i absolwentów Muzykologii KUL, m.in. ks. prof. Karola Mrowca, ks. prof. Ireneusza Pawlaka, o. prof. Józefa Ścibora, dra Jana Gładysza, czy ks. Kazimierza Pasionka.