Giubileo 2025: Jak Wieczne Miasto szykuje się do Roku Jubileuszowego?

Rok Jubileuszowy 2025, ogłoszony przez papieża Franciszka pod hasłem „Pielgrzymi Nadziei”, przyniesie ze sobą nie tylko owoce duchowe, ale także znaczące przemiany urbanistyczne w Wiecznym Mieście. Rzym przygotowuje się pieczołowicie na przyjęcie milionów pielgrzymów, realizując liczne projekty infrastrukturalne i rewitalizacyjne, które mają uczynić stolicę Włoch bardziej przyjazną i funkcjonalną.

Oficjalne logo Roku Jubileuszowego 2025 (z: https://www.iubilaeum2025.va/pl/giubileo-2025/logo.html)

Rok Jubileuszowy, oficjalnie ogłoszony przez papieża Franciszka bullą „Spes non confundit” 9 maja 2024 roku, stanowi wydarzenie o wyjątkowym znaczeniu. Hasło przewodnie „Pielgrzymi Nadziei” oddaje ducha tego świętego czasu, który rozpocznie się 24 grudnia 2024 roku i zakończy 6 stycznia 2026 roku. Jubileusz w 2025 roku, podobnie jak poprzednie, ma na celu odnowienie relacji z Bogiem i ludźmi oraz przywołanie ducha wiary i nadziei.

Jubileusz, którego korzenie sięgają starożytnych tradycji biblijnych, jest obchodzony obecnie co 25 lat i stanowi czas szczególnej łaski, przebaczenia grzechów oraz uzyskania odpustu zupełnego. Przygotowania do tego wydarzenia w Wiecznym Mieście obejmują jednak również szereg inicjatyw i projektów mających na celu nie tylko organizację samych obchodów, ale również poprawę infrastruktury miasta, aby stało się ono jeszcze bardziej przyjazne dla przybywających pielgrzymów.

Prace nad linią metra C przy Piazza Venezia (zdjęcie A. Krauze-Kołodziej)

Modernizacja Wiecznego Miasta

Władze Rzymu zaplanowały realizację ponad 200 projektów, mających na celu upiększenie i modernizację miasta. Wśród kluczowych przedsięwzięć znajduje się kompleksowa rewitalizacja dzielnicy Tor Vergata oraz Centocelle, gdzie odbędą się niektóre z najważniejszych wydarzeń jubileuszowych. Jednym z centralnych projektów jest także rewitalizacja placu przy Bazylice św. Jana na Lateranie, gdzie planowana jest realizacja nowych nawierzchni, zielonych skwerów oraz fontann. W celu poprawy komunikacji miejskiej zaplanowano budowę podziemnego tunelu pod placem Piazza Pia oraz stworzeniem strefy dla pieszych pomiędzy Zamkiem Anioła a Via Conciliazione, co ma odciążyć ruch uliczny w pobliżu Bazyliki św. Piotra. Inwestycje związane z Jubileuszem obejmują także modernizację infrastruktury transportowej. Przykładem jest kompleksowa przebudowa węzła komunikacyjnego w Tor Vergata, która obejmuje nowe zjazdy z autostrady, usunięcie przestarzałych wiaduktów oraz budowę nowego mostu. Piazza della Repubblica i okolice również przejdą znaczną metamorfozę. Planowane jest rozszerzenie strefy pieszej, stworzenie bulwaru oraz renowacja zieleni miejskiej. Dodatkowo znaczące prace modernizacyjne obejmują już sieć linii metra oraz zakup nowych pociągów i autobusów, co ma na celu usprawnienie transportu publicznego.

Prace modernizacyjne przy Ośmiokątnej auli (dawne Planetarium) w Termach Dioklecjana, okolice Piazza della Repubblica (zdjęcie A. Krauze-Kołodziej)

Teraz trudniej, potem piękniej

Choć prace mające na celu modernizację Rzymu przed Rokiem Jubileuszowym 2025 są niezbędne, stanowią one znaczące wyzwanie logistyczne dla władz miasta, przykrą konieczność dla jego mieszkańców oraz często utrudniają zwiedzanie turystom. Zamknięcie stacji metra w kluczowych punktach, takich jak stacja Ottaviano przy Bazylice św. Piotra czy Spagna przy Schodach Hiszpańskich (wł. Scalinata di Trinità dei Monti), a także renowacja niektórych placów i fontann, w tym słynnej Fontanny Czterech Rzek na Piazza Navona, spotyka się z rozczarowaniem wielu odwiedzających Wieczne Miasto. Wszystkie te prace są jednak prowadzone z myślą o tym, aby za kilka miesięcy Rzym mógł powitać pielgrzymów w jeszcze piękniejszej odsłonie.

Prace konserwatorskie przy Fontannie na Piazza Rotonda przed Panteonem (zdjęcie A. Krauze-Kołodziej)

Co przy okazji?

Przy okazji prac przygotowawczych do Jubileuszu, archeolodzy odkryli w Wiecznym Mieście liczne znaleziska, które wzbogaciły wiedzę na temat historii Rzymu. Na placu św. Jana na Lateranie, przed Bazyliką, odnaleziono fragmenty murów starożytnych z I wieku p.n.e., I i III wieku n.e., a także mury średniowieczne, które mogą pochodzić z IX-XIII wieku. Na Piazza Pia, gdzie powstaje podziemny tunel, odkryto fragmenty starożytnych budynków oraz struktur murów, a także fundamenty dawnego portyku z kolumnadą i dużej otwartej przestrzeni, która musiała być niegdyś ogrodem należącym – zgodnie z hipotezą postawioną na podstawie znalezionej inskrypcji – do cesarza Kaliguli. Na Piazza Augusto Imperatore również dokonano kilku ważnych odkryć, wśród których znalazły się mozaika, marmurowa głowa kobiecego bóstwa, fundamenty dwóch obelisków, trawertynowy cippus z czasów cesarza Klaudiusza oraz pozostałości muru o długości ponad 30 metrów. Obecnie na placu prowadzone są prace mające na celu przywrócenie historycznego kontekstu otoczenia Mauzoleum cesarza Augusta.

Należy mieć nadzieję, że te i inne znaleziska archeologiczne ujawnione podczas prac przed Rokiem Jubileuszowym zostaną należycie przebadane, zabezpieczone, a następnie wyeksponowane dla zwiedzających, aby mogły służyć jako cenne świadectwo bogatej historii Wiecznego Miasta.

Fontanna Czterech Rzek na Piazza Navona w renowacji (zdjęcie A. Krauze-Kołodziej)

Rok Jubileuszowy 2025 ma być przede wszystkim czasem odnowy duchowej, umocnienia nadziei oraz pogłębiania relacji z Bogiem i bliźnimi. Wieczne Miasto, jako gospodarz tego wydarzenia, pragnie dołożyć wszelkich starań, aby zapewnić godne i bezpieczne warunki dla wszystkich pielgrzymów, którzy przybędą z całego świata, aby uczestniczyć w tych wyjątkowych wydarzeniach. Wspólne wysiłki władz Kościoła oraz Wiecznego Miasta mają na celu uczynienie Jubileuszu 2025 niezapomnianym czasem łaski i budowania wspólnoty.

Więcej informacji oraz kalendarz wydarzeń jubileuszowych można znaleźć na oficjalnej stronie Jubileuszu 2025: https://www.iubilaeum2025.va/pl/giubileo-2025.html