Marek Pawelec, Wyryte w sercu. Pamięci pracowników, studentów i absolwentów KUL poległych w obronie Ojczyzny i zamordowanych przez totalitarne reżimy nazistowskich Niemiec i komunistycznego Związku Sowieckiego w latach 1939–1945, Wydawnictwo KUL, Lublin 2021, ss. 194

22 czerwca 2020 roku nastąpiło odsłonięcie tablicy na kościele akademickim poświęconej pamięci pracowników, absolwentów i studentów KUL, którzy polegli lub zostali zamordowani w czasie II wojny światowej. Upamiętnionych zostało ponad 400 osób, którzy byli związani z uczelnią w okresie międzywojennym. Przygotowany spis pracowników i studentów KUL opracował dyrektor Archiwum Uniwersyteckiego Marek Pawelec.

Rok później ukazały się drukiem biogramy osób, wyszczególnionych na tablicy. Rozpoczyna tę książkę przemówienie JM Rektora ks. prof. A. Dębińskiego podkreślające wierność idei Uniwersytetu – Deo et Patriae. Ks. Rektor przywołał postacie kilkunastu studentów i profesorów zamordowanych przez obu okupantów – niemieckiego i radzieckiego, pokazując ich odmienne losy w służbie Ojczyźnie.

We wprowadzeniu M. Pawelec zarysował szereg inicjatyw uniwersyteckich, świadczących o pamięci społeczności akademickiej o poległych przed laty. Przedstawił tablice istniejące w przestrzeni Uniwersytetu, jak i osoby upamiętniające straconych w czasach II wojny.

W dalszej części (s. 21–187) w porządku alfabetycznym zamieszczono krótkie biogramy osób, które podjęły studia na KUL, absolwentów i pracowników uczelni. Wśród nich znalazły się osoby, które zostały beatyfikowane jako męczennicy II wojny światowej, np. duchowni: Stanisław Grelewski, Henryk Hlebowicz, Henryk Kaczorowski, Stanisław  Mysakowski, Leon Nowakowski, Florian Stępniak. Od pierwszych dni wojny ginęli na polach walki, byli rozstrzelani przez okupantów w trakcie egzekucji m.in. na Zamku w Lublinie, w Katyniu, Miednoje, Charkowie, w obozach koncentracyjnych (Auschwitz, Buchenwald, Dachau, Majdanek, Mathausen-Gusen, Sachsenhausen), w łagrach, obozach jenieckich czy w trakcie bombardowań. Ich prochy rozsiane są od Atlantyku po uzbeckie stepy.

Biogramy zilustrowano zdjęciem lub podpisem przedstawianej osoby. W bibliografii zamieszczono zarówno źródła archiwalne stanowiące podstawę spisu jak i wykazy poległych i pochowanych na cmentarzach wojskowych, słowniki oraz encyklopedie.

 

 

Irena Wodzianowska


WSPÓŁPRACA

ikona
ikona
ikona
ikona
ikona